Gero eta literatura-lehiaketa eta -beka deialdi gehiagoren oinarrietan aipatzen da epaimahaiak, lanak edo proiektuak baloratzean, aintzat hartuko duela «genero-ikuspegiaren txertaketa», batzuetan balorazio osoaren ehuneko zehatz bat esleituta txertaketa horri, %10 eskuarki. Txertaketa hori zer den edo zer izan daitekeen argi dagoela pentsa daiteke, ez baita beste azalpenik ematen oinarri horietan. Genero-ikuspegiaren txertaketaren norainokoa eta nolakoa neurtzeko oinarrizko irizpide bat izan daiteke, besterik gabe eta sinpleki, emakumezkoen presentzia kontaketan: zenbat emakum...
Fikziozko kontakizunetan, pertsonaia bakoitzak, duen protagonismo maila edozein dela ere, bere zeregina, misioa, betebeharra dauka, bere lekua: bere ekarpena egiten du, egon behar duelako dago, ez dago soberan, are gutxiago traban. Errealitatean, horixe nahi dugu geuk ere, geure, misioa, betebeharra eduki, geure lekua. Geure ekarpena egin, egon behar dugulako egon. Baina inoiz ez gaude hori lortu izanaz ziur, beti gaude soberan edo are traban ere egotearen beldur, pelikulan ez agertzearen edo, okerrago, kamera aurretik behar ez denean pasatuta profesionalen lana zapuzten duen espontaneoa ...
-Hauxe duzie gure korpitza. Oro zien. Arima baina gure, beti gure. Eta hasi zitzaizkigun, hasi, merezi genuenaren emaiterat, eman eta eman, eman ahala eman, eta ederra merezi baikenuen, ederra eman zuten guziek guri, ederra bilarazi genuen geronek haiei. Artean baginen ixuria ahoan eta ondoan, xortaño bat edo bertze dilindan, eta elkarrizketañoa egin zigun neska batek; baginen artean biluzgorririk eta elkarrizketañoa, eian ze gisa eta halako, eta kito: hoztu aitzin, urtatzerat. * * * Gu sorturik gara ahorat nahi hainbat buztan ekar...
Errazegia da politikariak deskalifikatzea, denak berdinak direla esatea, haiengandik ezer onik ezin dela espero aldarrikatzea. Baina elkarri esaten eta leporatzen dizkiotenak kontuan hartuta, ezin besterik pentsatu. Alderdi politiko bateko kideek esaten badizute gainerako alderdi guztiak ustelak direla, baina gainerako alderdi horiek, aldi berean, esaten badizute alderdi salatzaile hori, gainerako beste guztiak bezala —salbuespen bakarra mintzo dena delarik betiere, jakina—, ustela dela, atera dezakezun ondorio logiko eta demokratiko bakarra da alderdi guztiak besteen aurka min...
Belazean patxada ederrean bazkatzen ari zen behiari begiratu diot, bizikletan mendatean gora izerditan eta arnasestuka nindoan bitartean. Neure artean pentsatu dut behiak ez duela, nik bezala, aurretik gorputza estutu eta nekatu beharrik egoera patxadatsuaz bete-betean gozatzeko. Dohain eder hori eman bide dio naturak. Bejondeiola!
Bizitzaren ekuatorera iristean berrasmatu beharra dagoela dirudi. Sekula nire lekua aurkitu ez dudanean, orain, tristurak jota, minaren bidez, nire bizitza berrorientatu beharrean aurkitzen naiz. Etxetik seiehun eta berrogeita hamasei kilometrotara aurkitzen dut nire burua. Gaztetan ez nuen distantzia nabaritzen, orain berriz, ikaragarrizko pisua dauka niretzat kilometrotan neurtzen den hori. Etxe-minak jota eta ezin txertatu gaixotasun gogor honen aurkako sendagairik. Idaztea pentsatu dut, baina zein gogorra den oroitzapenei laguntza eskatzea. Zein gogorra den memoria dominatzea. Ka...