Ideologiak eta bidegabekeriak

Ergelkaria | 2024-11-18 16:30

Gizateriari ekar diezazkioketen onurengatik baino gehiago, haien izenean erabilitako indarkeria bidegabeak eragindako kalteengatik neurtzen eta baloratzen ditugu, gaur egun eta hemen, ideologiak. Kalteengatik onurengatik baino gehiago. Gauza bera gertatzen da gerretan ere. Palestinaren aldeko iritzi eta mugimendu oldea ez du eragin antolaketa soziopolitikoaren bidezkotasunak edo egokitasunak, Israelen neurririk gabeko indarkeria gupidagabeak baizik. Errusia eta Ukrainaren arteko gatazkan ere, propagandaren oinarria etsaiak erabilitako indarkeria bidegabearen krudeltasuna erakustea da. G...

Kataklismoaren mehatxupean

Ergelkaria | 2024-11-13 09:22

Trump, Putin, Zelenski, Ukrainia, Errusia, Israel, Gaza, Iran, gerra, arma nuklearrak, Adimen Artifiziala, larrialdi klimatikoa, gaitz kutsagarri berriak, goseteak, muturreko pobreziaren hedadura, migrazio masiboak.... Bada zertaz beldurtu. Batzuetan munduko albisteak entzutean izuak hartzen gaitu: mundua pikutara joango ote den betiko, edo behintzat gizateria, gerra iritsiko ote den gure lurraldera, gure ekonomiak peko erreka joko ote duen, pandemia batek gure osasuna hondatuko duen... «Kataklismoa, kataklismoa hemen dek. Kataklismoa, kataklismoa oraintxe», kantatzen zuen 80k...

Literatura eta genero-ikuspegia

Ergelkaria | 2024-11-06 15:26

Gero eta literatura-lehiaketa eta -beka deialdi gehiagoren oinarrietan aipatzen da epaimahaiak, lanak edo proiektuak baloratzean, aintzat hartuko duela «genero-ikuspegiaren txertaketa», batzuetan balorazio osoaren ehuneko zehatz bat esleituta txertaketa horri, %10 eskuarki. Txertaketa hori zer den edo zer izan daitekeen argi dagoela pentsa daiteke, ez baita beste azalpenik ematen oinarri horietan. Genero-ikuspegiaren txertaketaren norainokoa eta nolakoa neurtzeko oinarrizko irizpide bat izan daiteke, besterik gabe eta sinpleki, emakumezkoen presentzia kontaketan: zenbat emakum...

Pertsona eta pertsonaia

Ergelkaria | 2024-11-05 15:11

Fikziozko kontakizunetan, pertsonaia bakoitzak, duen protagonismo maila edozein dela ere, bere zeregina, misioa, betebeharra dauka, bere lekua: bere ekarpena egiten du, egon behar duelako dago, ez dago soberan, are gutxiago traban. Errealitatean, horixe nahi dugu geuk ere, geure, misioa, betebeharra eduki, geure lekua. Geure ekarpena egin, egon behar dugulako egon. Baina inoiz ez gaude hori lortu izanaz ziur, beti gaude soberan edo are traban ere egotearen beldur, pelikulan ez agertzearen edo, okerrago, kamera aurretik behar ez denean pasatuta profesionalen lana zapuzten duen espontaneoa ...

Politikari gehienen ustea

Ergelkaria | 2024-10-31 11:02

Errazegia da politikariak deskalifikatzea, denak berdinak direla esatea, haiengandik ezer onik ezin dela espero aldarrikatzea. Baina elkarri esaten eta leporatzen dizkiotenak kontuan hartuta, ezin besterik pentsatu. Alderdi politiko bateko kideek esaten badizute gainerako alderdi guztiak ustelak direla, baina gainerako alderdi horiek, aldi berean, esaten badizute alderdi salatzaile hori, gainerako beste guztiak bezala —salbuespen bakarra mintzo dena delarik betiere, jakina—, ustela dela, atera dezakezun ondorio logiko eta demokratiko bakarra da alderdi guztiak besteen aurka min...

Behiari beha

Ergelkaria | 2024-10-30 10:15

Belazean patxada ederrean bazkatzen ari zen behiari begiratu diot, bizikletan mendatean gora izerditan eta arnasestuka nindoan bitartean. Neure artean pentsatu dut behiak ez duela, nik bezala, aurretik gorputza estutu eta nekatu beharrik egoera patxadatsuaz bete-betean gozatzeko. Dohain eder hori eman bide dio naturak. Bejondeiola!