Idazkolako takatekoak

Uztapideren egunak

Idazkolako takatekoak | 2009-09-03 17:48

Uztapideren Lengo egunak gogoan irakurtzen ari naiz egunokin. Aukera paregabea eskaini digu "Auspoa" bildumak Endoiako bertsolariaren prosa xehera berriz hurreratzeko, duela hogeita hamar urte bi liburukitan plazaratutako lana liburu bakarrera ekarrita.Antonio Zavalaren bilduma herri-prosaren monumentua da. Gaurko idazlariek zer ikasi franko dute lerro horietan. Xalbadorren Odolaren mintzoa, Pello Errotaren ibilerak... ezin utzizko irakurgai zerrenda eskaini zigun jesuitak.Herri-prosa hori eredu da hizkuntza argiaren bidetik ibili nahi duenarentzat, testu argi, soil eta komunikagarriak sort...

Estiloaren osagaiak (XIV)

Idazkolako takatekoak | 2009-08-31 19:17

Ez dugu landuko liburuko IV. atala ("A few matters of form"). Ez du interesik guretzat: ingeles tipografia, ortografia eta puntuazioko arau gutxi batzuk baino ez ditu biltzen.Bosgarren atala lantzean, euskarazko testuetan debaldetan baliatu ohi diren zenbait hitz eta esapide kontuan izan ditugu, gehienak aipatu ez arren Strunken liburuan. Dena den, komeniko litzateke gaia xehekiago jorratzea, hots, kalkozko idazkera eta hitz-jario eder-ustekoa. V.  Gaizki edo alferrik erabilitako hitz eta esapideakBestek Komunztadura singularrean egiten du.Besteri esaten zaiona aintzat hartzen du Enek...

Benjamin interpretatzen

Idazkolako takatekoak | 2009-08-29 21:28

Aurreko post-ean genioenez, Walter Benjaminen "Itzultzailearen zeregina" artikulua xehetuko dugu: pasarte batzuk itzuli eta, ondoren, iruzkindu. Hasi aurretik, esan dezagun artikuluaren osoari oratzea ezinetan ezinena dela. Beraz, izan zaitezte bihozberak gurekin, eta, eranstekorik baduzue, egin ezazue, mesedez.Benjaminek artikulua prestatu zuen Baudelaire-ren Tableux parisiens liburuaren bere itzulpenaren atariko gisa, nahiz bizitza luzea izan duen bere aldetik. Garrantzizkoa da, hala ere, Baudelaire aipatzea, agerikoa baita erromantikoen eragina Benjaminen hizkuntza-teorian. Orobat, aipat...

Ez du ematen itzulpena denik

Idazkolako takatekoak | 2009-08-28 11:30

"Itzulpen ona, itzulpen-itxurarik ez duena". Horra bolo-bolo dabilen mito bat. Zenbat bider ez dugun horrelakorik entzun behar izan. Bistan denez, haatik, naturaltasuna baino zerbait gehiago behar du itzulpenak, ona izateko.Bada horretan halako gatazka bat: irakurleari ala egileari atsegin eman? Bestetik, ezin uka hizkuntza beste molde batzuetara makurraraztea aberasgarri dela hizkuntzarentzat berarentzat, adierazpide berriak aurkitzeko. Klasikoek ezin hobeto erakutsi ziguten hori, latinezko idazleen testuak geureganatzean hizkuntzaren ohiko moldeak mudaturik.Afera, guztiarekin ere, uste ba...

Estiloaren osagaiak (XIII)

Idazkolako takatekoak | 2009-08-26 22:53

17. Laburpenetan, aditz-aldi bera erabiliAntzerki-lanen laburpenetan, idazlariak orainaldia erabili behar luke. Poemak, kontakizunak edo eleberriak laburbiltzean ere, komeni da hala jokatzea, baina iraganaldia ere aukerakoa da, nahi izanez gero. Laburpenak orainaldian eginez gero, aurretiko gertaerak orainaldi burutuan adieraziko dira. Aldi batetik bestera, etengabe, aldatzeak ziurgabetasuna edo zalantza agertzen du.Besteren adierazpenak edo usteak aurkeztean, baita saiakerak laburbiltzean edo hizketaldiak jasotzean ere, idazlariak honelako esapideak saihestu behar lituzke: hark esan zuen, ...

Hizkuntza-ereduen arteko lehia

Idazkolako takatekoak | 2009-08-23 10:47

Jurgi Kintanaren Intelektuala nazioa eraikitzen (EHU-Euskaltzaindia) liburua irakurtzen aritu naiz egunokin. Haren tesian oinarritua dagoenez, batzuetan errepikakorra izan daiteke, mehaztu gabea, baina, oro har, irakurgai atsegina izan da.Bereziki interesgarria da hizkuntza-eredua edo ortografia ezartzeko lehiaz dioena. Alde batetik, Azkue dugu, azkueratik (Euskal Izkindea) gipuzkera osatura iragan zena. Bestetik, Sabino Arana eta haren jarraitzaileak (Kirikiño fedeberritua, Euzkeltzale Bazkuneko gazteak...), hiperbizkaieraren bidetik lerratu zirenak.Kintanaren liburuan ez zaie hainbeste er...

Laphitz eta joera nagusia (I)

Idazkolako takatekoak | 2009-08-20 18:25

Rock´n´rollean badago termino bat talde komertzialen musika izendatzeko: main stream. Euskara batuak ere badu joera nagusi bat, hedabideetan eta eskoletan beste inon baino hobeto mamitzen dena. Hortik kanpo beste doinu batzuk ditugu, bakanagotan entzuten direnak (maila jasoan, bederen).Laphitzen Bi saindu eskualdunen bizia hartu, mehaztu, eta bakan iruditu zaigun hori jaso dugu, hona ekartzeko bizigarri eta ikaskizun.Hizkuntzari dagokionez, arizkundarra izanik ere, Irisarriko euskara erabili zuen bere idatzietan. Hemen duzue Pello Salabururen artikulu jakingarri bat. Eta jakingarria da, hai...

New York City Library

Idazkolako takatekoak | 2009-08-17 17:37

New York City Libraryko irakurgela nagusia (Rose Main Reading Room).Liburuak jasotzeko, txanda gorde behar.Merezi du liburutegiaren funts digitalizatuetan kirik egitea.Eskerrik asko Arrate eta Itziarri argazkiengatik.

Isolamendua

Idazkolako takatekoak | 2009-08-15 22:46

Aburu oso hedatua da hutsetik abiatu behar dugula euskarazko testugintzan. Behin baino sarriagotan topo egin dut jarrera horrekin, debaldeko asmakarien estakuru gisa. Jakina, asmo oneko idazlariak ez dauka horretan errurik, beharbada esan lekioke, hala ere, euskaraz gehiago irakurtzeko edo sortu-nahia bezatzeko. Beste batzuk, aldiz, estandarrari lotzen zaizkio, irudimenik gabe, eta horiei, beharbada, eska geniezaieke lantzean behin bizitasun apur bat eransteko testuei eta gehiago irakurtzeko, irakurtzea beti gakoa baita hizkuntza eragin-eragina izateko. Bego hor predikua.Gaurkoan, arazo jak...

Izena aldatu diogu blogari

Idazkolako takatekoak | 2009-08-14 13:29

Izena aldatu diogu blogari, Notebook arruntegia zelakoan izen jaseko bat jarri nahian (edo horren ustean, bederen). Herskari larregi izan daitezke, d-k-k-t-k-t-k. Eskuin muturrean, horrelakoetarako joera izaten dute: Ataka alderdia (Bulgarian), KKK (Estatu Batuetan)... Gureak, berriz, indarra barik zaratotsa adierazi nahi du; zehazkiago, zarata-lanbro horren artean zerbait konprenitzeko gogoa. Diseinua ere aldatu nahi genioke, baina, oraingoz, dagoela bere horretan. Hala ere, aldaketa txiki bat egin da: alboko zutabean Scribd-eko botoia erantsi dugu, gure dokumentuetarako ataka gisa (eskerr...