Txistu y Tamboliñ

erotonda

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-26 12:55

Errotondek, bidegurutze 2.0 moderno horiek, aukera ematen digute beste buelta bat emateko, eta beste bat, eta beste bat, hartu beharreko irteera zein den patxadaz erabaki arte. Baina... imajinatzen duzue irteerarik gabeko errotonda bat? Imajinatzen duzue zeuen burua erremediorik gabe bueltaka eta bueltaka? Erotu egingo zinatekete, ezta?  Bada, orain pentsatu bizitzan zenbat aldiz egoten garen berdintsu, arazoak konpondu ezinean, matazan katramilaturik. Hor ibiltzen gara, noraezean, alfer-gurpilak jantzita... Horrelakoetan, errotondak erotonda bihurtzen dira, aterik gabeko labirinto...

ezinegotzi

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-25 17:10

Askok beldur diote erretiro hitzari, heriotza profesionalari. Nolabait, erre egiten dugu ordura arteko bizitza, tiro egiten diogu izan garenari. Ez da erraza erretiratzen jakitea, zure bizimodua aldatzea. Eszenatokiak, adibidez, noizbait gloria eta orain momia diren izar jausiz beteta daude. Ez dakite (edo ez dute jakin nahi) behinolako ospeak ospa egin diela.   Politikara etorrita, erretiratu aditza iragangaitza da askorentzat: haien karguen iraungitze-datak txiklearen luzagarritasuna du. Zinegotzien zina lau urterako izaten da, baina hara!: politikari batzuek gaitasun ikaragarria du...

galtonismo

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-24 16:10

Daltonismo mota bat da, zenbait politikari eta epaile espainolek izan ohi dutena. Hona gaixotasun horren azalpena: kolore bateko gaizkileak identifikatzeko ezintasuna (edo, bestela esanda, ez identifikatzeko komenientzia). Koloreen adibideari helduta, eman dezagun ezin dutela kolore urdineko gaizkileak ikusi, guztiz lanpetuta baitaude kolore gorrikoak identifikatzen (erran nahi baita, frogak eraikitzen, haien termineitorlogia erabilita). Gorri horiek atzemateko eta kartzelatzeko ahalegin daltoniko horren eraginez, direnak eta ez direnak jausten dira haien itsukeria interesatuaren sare pelag...

zenzenplaza

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-23 10:09

Hitz batzuk ederrak dira benetan. Edertasuna, maiz, kontzeptu bat edo ekintza bat adierazteko moduan egoten da. Euskaraz, hil esateko, badugu oso aditz poetiko bat: zendu. Norbait hiltzen denean, hari buruz berba egiteko, orainaldia barik iragana erabiltzen hasten gara: halakoa eta halakoa zen... Hortik aditza. Beraz, jaiotzen garenean, naiztu egiten gara, eta, hiltzean, zendu (bizitzarekin batera lehen pertsona ere galtzen dugulako).  Eta nora eramaten gaituzte hildakoan? Kanposantura. Hilerrira. Bertan elkartzen dira bizirik naiz ziren guztiak. Han, ostera, denak dira zen: hau me...

bertsiolari

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-22 13:51

Kargu politiko batzuen kontzientziak margo batean ikusi ahal izango bagenitu, Dorian Grayrenak mister mundo lehiaketa irabaziko luke. Hori gertatzen zaie polizien ardura dutenei behintzat. Azal lodia behar da gero! Ares jaunak Kukutze gaztetxearen hustuketaren bertsio ofiziala eman du: hasi orduko, bagenekien zein berba erabiliko zituen (uso proporcionado de la fuerza, profesionalidad...). Koplak! Hemen kokoteraino (beste gorputz-atal minberago batzuk ez aipatzearren...) gaude bertsio ofizialekin: poliziak estropezu egin zuen, pistola jausi zitzaion, lurrean errebotatu eta tiroa berez ate...

potrokolo

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-21 11:12

Hauxe da protokolo hitzaren definizioa: hainbat ekitaldi publikotan jarraitzen diren arau formalen multzoa.  Bada, protokolo horretan indarra erabiltzen denean, zerbait nahitaez inposatzen denean (¡pormisbuebos!), orduan protokolo hori potrokolo bihurtzen da. Ohiturik gaude horrelakoetara. Pare bat adibide: udalak baimenik eman ez arren ministro arrotz batek agintzea herri horretan porcojones kuartel bat eraikitzeko; autoritateak beltzainak bidaltzea porcojones gaztetxea hutsitzera eta protestan ari direnei bedeinkatu gabeko ostiak ematera.  Hemen daukazue, beraz, gaurko ezber...

eztandar

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-20 13:43

Denok dakigu zer den hizkuntza estandarra: zuzena, arauak errespetatzen dituena. Bada, hizkuntza eztandarra kontrakoa da: okerra, apurtzailea, araurik errespetatzen ez dituena. Gure ezberbak horrelakoak dira: lotsabakoak, ganorabakoak, drogosoak. Zarata substantibotik zaratar adjektiboa erator litekeen modu berean, guk eztanda hitzetik eztandar sortu dugu.  Hemen daukazue, beraz, gaurko ezberba:  EZTANDAR: estandarraren aurkakoa, ez araurik ez legerik errespetatzen ez duena, ilegala eta eskandalagarria.

MIKROANDOSILLOAK 28

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-20 08:29

(Zoriontasuna) 271- Zoriontasuna su artifiziala da. 272- Zoriontasuna segundoen orratzaz neurtzen da. 273- Zoriontasuna sagar harduna da. 274- Benetako zoriontasuna gorringo bateko arrautzan dago. 275- Zoriontasunaren arbolako sagarrentzat ez da grabitate-legea existitzen. 276- Hitz bakar batek segundo batean suntsi dezake urteetan eraikitako zoriontasuna. 277- Ez gaitezen engaina: zoriontasuntzat dugun hori, maiz, etsipena besterik ez da. 278- Zoriontasunak ez du dirurik ematen. 279- Argazki zaharrak zoriontasunaren fosilak dira.  280- Zure begiradak zoriontasun-transfusio...

koikildu

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-19 16:12

Pertsonen izenetan edo abizenetan oinarrituta, berba berriak asmatu ohi dira. Hona hemen horietako batzuk: kafkatar, kixotetar, dantetar/dantesko, gordiano... Erabilera hori ohikoa da zientziaren esparruan: hamiltondar, lagrangear, laplacear, kartesiar...   Bide hori oso interesgarria da hitzak sortzeko, eta, euskaraz ere, sarriago erabili beharko genuke. Guk, gaurko ezberbarako, Koikili Athletic futbol-taldeko jokalariari hartuko diogu izena (maileguan ez bada ere) aditz bat sortzeko.   Futbolzaleak bazarete (zale amorratuentzat beste ezberba bat asmatuko dugu: futboljale), jaki...

itsunami

Txistu y Tamboliñ | 2011-09-18 09:33

Denok dakigu zer den tsunamia: olatu erraldoi bat. Eta haxixa edo kalamua erre duenak badaki halako olatu haluzinogeno batek hartu ohi duela (bai ba, gaztelaniazko “ciego” delakoa). Bada, egoera hori ezin hobeto azaltzen du gure gaurko ezberbak, itsu eta tsunami berbak elkartuta sortu dugunak: Atzo txirri batzuk erretzen ibili ginen, eta a zelako itsunamia harrapatu genuen! Jakina, substantibo horren aditza  itsunamitu da: Morroi hori egun osoan itsunamituta dago!