Kategoria: erromatarkuntza
PAIDEIAEstitxu Ugarte Lz. de Arkaute ALEA 2018-03-18 Paquita Saenz de Urturi arkeologoa. E.U. Herrialdea desmuntatuko luke Paquita Saenz de Urturi arkeologoak, gordetzen dituen altxorrak bistara jartzeko. Arkeologiaren landa-lana maite du, herriz herriz ibiltzea hondakinak lokatz artetik ateratzen. Arabako arkeologian izan den aurreneko emakume profesionalen taldekoa da Paquita Saenz de Urturi Rodriguez (Apodaka, 1950). Hemeretzi urterekin parte hartu zuen lehenbiziko aldiz indusketa batean, eta ordutik ez da gelditu. Azken berro...
Iruña-Veleiak hamar urte. Itxi gabeko auzia 2006ko ekainaren 8a. Iruña-Veleia euskal mundura atera zen eguna. Egun hartan ezagutarazi zuten aztarnategian egindako aurkikuntza handia: K.o. III. mendeko 400 bat pieza, tartean euskarazko idazkunak zeudela. Harrezkeroztik, ostraken benetakotasunari buruzko eztabaida ez da amaitu. Iruña-Veleiako aztarnategian aurkitutako kareharrizko aldarea. ARABAKO FORU ALDUNDIA BERRIA, 2016-06-05 / Iñigo Astiz Amaiera falta zaio Iruña-Veleia aferari. Bi aldeetan. Iruzurgilearen hatz marka falta dute faltsutze...
Iruña-Veleiak hamar urte. Gaur egungo egoera Ostraken auziak bigarren mailan utzi badu ere, aztarnategia Euskal Herriko eta inguruko garrantzitsuenetarikoa da. Asko dago oraindik ere ikertzeko. Argazkia: JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS BERRIA, 2016-06-05 / Aitor Biain Euskarazko idatzien ostrakekin lotu izan da Iruña-Veleiako aztarnategia azken urteotan. Ahoz aho ibili den eta oraindik argitu gabe dagoen auzi horrek, baina, bigarren mailan utzi du aztarnategia bera. Gasteiztik hamar kilometro eskasera dagoen gunea, ordea, erromatar garaiko Euskal Herriko aztarnateg...
Arditurriko Natur Parkeko Hirugarren Meatzea bisitatzeko moduan jarri du Arkeolan Fundazioak hiru urteko lanaren ondoren. Denera, 100 metroko galeriak ditu meazuloak (bideoa: Andoni Canellada / Argazki Press). BERRIA, 2015-04-24 / Edu Lartzanguren Zilarra ateratzeko egin zuten meategia erromatarren garaian. Metala Donostiako, Pasaiako edo Oiassoko —gaurko Irun hiriko alde zaharrean— portuetara jaisten zuten ontziratzeko. Duela 2.000 urte bezala utzi dute, Arkeolanek, Gipuzkoako Foru Aldundiak, Eusko Jaurlaritzak eta Oiartzungo Udalak eginiko lanari esker. Gaur erak...
Nagore Irazustabarrena ARGIA, 2014-12-14 Iulia Augusta Faventia Paterna Barcino erromatar kolonian, hau da, K.o. III. mendeko Bartzelonan birtualki ibiltzeko Bàrcino 3D aplikazioa eskuragarri dago telefono eta tabletetan erabiltzeko, katalanez, gazteleraz zein ingelesez. Bartzelonako Udaleko Arkeologia Zerbitzuak 2012an abiarazi zuen Bàrcino Plana, hiri erromatarrari buruzko ikerketa, indusketa, dokumentazio eta hedapen lanak egiteko, eta ekimen horren barruan garatu dute aplikazioa. Ezkerreko irudian, esaterako, hiriko gune nagusietakoa ikus daiteke, A...
Elgoibarko Izarra 2014-10-17 11:13 Euskara Jendea ikastaroko lehen saioa topiko bat bertan behera lagatzeko izan bazen, bigarrenean ere Erromako Inperioak gurean izan zuen eraginaren gaineko beste mito bat gezurtatu genuen: ez da egia euskaldunak isolaturik eta konkistatu gabe egon ginenik. Erromako Inperioak gurean eragina izan zuen, eta handia gainera, eta horren adibideak bata bestearen atzetik jarri zizkigun Xamarrek ordu eta erdiko hitzaldian. •Erromatar Inperioa Erromatar Inperioa K.a. 27. urtean ezarri zuten, eta mende bat geroa...
Eslabara iritsi ziren erromatarrek (Oibar harana) hiri handi eta dotorea eraiki zuten, Kristo aurreko I. mendearen bukaeran. Hala frogatzen dute tokian egin dituzten azken arkeologia indusketek. Oraindik galdera asko daude erantzuteko, baina dirurik ez dago lanekin segitzeko. Aurkitutako aztarnek herri garrantzitsu bat izan zela erakusten dute, arkeologoen arabera. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS BERRIA, 2014-10-23 / Irene Arrizurieta Nafarroako Eslaba herriko lurrek altxor bat ezkutatzen dute: egoera onean mantentzen den hiri erromatar bat. 1994. urtean hasi ziren indusketa lanak...
- Zuhurtasuna Iruña-Veleiako aurkikuntzen gainean (BERRIA, 2006-VI-10) - III. eta VI. mendeen artean kokatu dituzte Iruña-Veleian aurkitutako euskarazko hitzak (BERRIA, 2006-VI-15) - Veleiak euskal hizkuntzalaritza astindu du (EL PAIS, 2006-VI-18) - Veleiak eta Lazarragak erakusten digutena (BERRIA, 2006-VII-06) - Veleia: hizkuntzalariek ezetz diote (BERRIA, 2008-X-08) - Lakarra: "Kontu honek ez zuen aurrera egin behar, eta kitto" (BERRIA, 2008-XI-26) - Engainu garaikidea (BERRIA, 2009-III-21) - Iruña-Veleiak merezi du (ARGIA, 2009-VII-19) - Iruña-Veleia: Amesgai...
Urko Apaolaza ARGIA, 2006-10-08 «Baina nork dio erromatarrik ez zela egon hemen? Caro Barojak esan zuen: saltus eta ager. Baina hori erromatar idatzietan ez da ageri eta aztarna arkeologikoek justu kontrakoa diote!», ahotsa punttu bat igo eta baieztatzen du, seguru, eskuan pintzela eta aitzur txikia balitu bezala. Teoria hutsalak dira horiek beretzat eta aipatu orduko sutu zaigu: «Zergatik izan behar du saltus basoa? Zergatik ez pasabidea? Esanahi hori ere badu. Saltus eta ager... hori bai dela topiko bat». Plinio zaharrak saltus ...
ROLDAN JIMENO, HISTORiALARIA Kristautzearen jatorria euskal lurraldeetan aztertu du Roldan Jimeno ikerlariak, santuen gurtzeen gaineko tesian oinarrituta alberto barandiaran -IRUÑEA BERRIA, 2003-IX-27 Kristautzea Ebroko Ibarretik eta kostaldetik iritsi zen Euskal Herrian, eta hiriguneetan ezarri zen lehendabizi, III. mendearen inguruan. Horretarako, euskal lurraldeetan bizi ziren erromatarrek garrantzi handia izan zuten, haien bidez ezartzen hasi baitzen tradizio berria. Roldan Jimenok, Kristautasunaren hasierak euskal lurraldeetan lanean, santuen ...
BERRIA, 2012-03-11 Ilargi Agirre, iRUN 'Erromatar arkeologia Gipuzkoan' idatzi dute Mertxe Urteagak eta Javier ArcekAugusto enperadoreak opari gisa eman zien baskoiei Aiako Harrietako meatzeen ustiapen ekonomikoa, erromatarrei laguntzeagatik Javier Arce eta Mertxe Urteaga, Erromatar arkeologia Gipuzkoan liburua eskuan dutela. / GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS Oiassoko termen oinplanoa. / ARKEOLAN Indusketa lanak, Arditurriko meategietan. / ARKEOLAN Orain arte indarrean egon diren erromatarren eta baskoien arteko harremanen inguruko zenbait tesi kolokan jartzen ditu Erromata...
Mertxe Urteaga - Irungo Oiasso Erromatar Museoaren zuzendaria Ikerlari lanek eraman dute Mertxe Urteaga Oiasso Erromatar Museoaren zuzendaritzara. Baina kargu berriak ez dio ikerlari izaten jarraitzea eragotziko. BERRIA, 2006-VIII-12 Juan Luis Zabala, Irun Duela 20 mende erromatar hiri garrantzitsua zegoen egun Gipuzkoako Irun herriarenak diren lurretan. Tarracotik zetorren bidearen amaieran zegoen hiria, eta portua ere bazuen. Oiasso nolakoa zen eta Oiassoko hiritarrak nola bizi ziren jakiteko aukera eskaintzen du, uztailaren 21az geroztik, Irungo Oiasso Erromatar Museo...
Ardatz Atlantikoko Hiri Erromatarren Sarea sortu berri dute, Irungo Udalaren eta Oiasso museoaren ekimenez. Portugal, Espainia, Frantzia, Galizia eta Euskal Herriko hainbat hiri daude, besteak beste, turismoa sustatzeko sortutako elkartean. BERRIA, 2010-I-30 Xabier Martin Coimbra (Conimbriga). Irun (Oiasso). Zaragoza (Cesaraugusta). Akize (Aquae Tarbellicae). Sevilla (Hispalis). York (Eboracum). Oiasso ez da Nemausus eta Conimbriga ez da Augusta Emerita, baina Irunek eta Coimbrak badute iragan erromatarra, Nimesek eta Meridak bezalaxe. Ukaezina da, ordea, ardatz Atlan...
Aztarnategiak eman dituen emaitzez gain, arkeologoen lana bertatik bertara ezagutzeko aukera eskaintzen du Getariako Zarautz Jauregiak. BERRIA, 2006-XI-04 gorka zabaleta, Donostia Antzinako eraikuntzen egiturak eta materialak, zeramikaz egindako ontziak, animalien hezurrak, beste hainbat arrastoren artean. Mendeak egin dituzte lurpean, isilik eta ezezagun, historiaren gordailu. Baina iritsi dira arkeologoak, eta hasi dira lur azaleko geruzaren azpian arakatzen. Topatu dituzte eraikuntzen egiturak eta materialak, zeramikazko ontziak eta animalien hezurtxoak, eta ohartu dira haien b...
2.500 urteko ibilbidea egiten du Zarautzen jarri duten erakusketak, parrokiako indusketetako aurkikuntzen berri emateko BERRIA, 2003-IX-05 idoia ETXEBERRIA -ZARAUTZ Denboraren harlauza astuna jasotzea lortu dute Zarautzen, iraganeko herritarren bizimodua bistaratzea. Herriko parrokian indusketak egin dituzte bi urtez, eta Burdin Aroko, erromatarren garaiko zein Erdi Aroko aztarnak aurkitu. Orain, ondorioak zabaltzeko unea heldu da, iragana argi printzez janztekoa: Menosca eta Zarautz artean. Bidaia bat gure historian barrena erakusketa jarri dute Zarauzko Sanz Enea kultur etxea...
Irungo Oiasso museoko zuzendariari, Mertxe Urteagari, eginiko elkarrizketaren audioa in La Biblioteca Perdida
'Euskara jendea': gure hizkuntzaren historia, dokumental-sorta batean Amaia Akordagoitia | eitb.com 2013/06/03 Erromatar Inperioaren garaian baskoien eta barduliarren 24 hiriren errolda egin zutela erakusten duen hilobi-inskripzio bat topatu dute dokumentalaren grabazio-prozesuan. Ibaizabal Mendebalde eta Zenbat Gara elkarteak Euskara Jendea dokumental sorta ekoizten ari dira, euskararen eta euskal hiztunen komunitatearen historia erakusteko. Grabazio prozesu horretan, euskararen historiarako aurkikuntza arkeologiko garrantzitsua egin dute: Erromatar Inperioaren garaiko Caius Mo...
Baskoi eta barduliarren errolda egin zuen erromatarraren hilarria aurkitu dute Xuban Zubiria ARGIA, 2013-06-04 Hilarria Euskal Herrira ekartzeko lanean ari da Oiasso museoa (Arg.: Euskara Jendea) Mocconio Vero tribunoak 24 hiri barduliar eta baskoien errolda egin zuen K.o I edo II. mendean. Euskara Jendea elkarteak bere hilarria aurkitu du Louvreko biltegi batean galduta, eta bertan idatzita dagoenak erakusten du egungo euskal lurraldean bizi ziren tribuak erromatar administraziopean zeudela. Aspaldi gainditutako euskaldunen isolamenduaren mitoa ezeztatzen duen beste froga ...
'Likine abuloRaune ekien bilbiliaRs' esaldiak eztabaida piztu du: antzinako euskara? iberiera? alberto barandiaran - BERRIA Andeloko hiri ba...
ELHUYAR, 2011-09-01 Las Medulas izeneko parajea, Leon probintziaren hegoaldean, Erromako inperioa...
LURRALDE, 2013-03-19 Andagosteko bataila izan zen lekua. Irudia: Juanma Gallego Inork ez du espero, bere etxetik gertu paseatzen ari dela, Euskal Herriko Historiari buelta emango dion aurkikuntza arkeologikoa egitea. Baina horrela izan zen, hitz gutxitan, Jose Antonio Otxaran arkeologoari gertatu zitzaiona. Kuartangon izan zen aurkikuntza, 1997an. Erromatar itxurako zenbait arrasto topatu zituen Kuartangoko haranean, Andagoste izeneko bazter batean. Arkeologoa izanda, indusketa burutzeko baimenak berehala eskuratu zituen, eta EHUko lantalde batekin bost urtez zonalde guztia arakat...
LURRALDE, 2013-01-31 Nahigabean paisaia bitxia sortu zuten erromatarrek. Irudia: Juanma Gallego Adar baten soinua. Ura gainezka. Eta berehala eztanda bat dirudiena. Bat-batean mendia bertan behera amiltzen da. Desagertu da. Guztiz. Plinio Zaharrari esker ezagutzen dugu Leongo ‘Las Medulas’ izeneko eskualdean topatu dezakegun paisaiaren zergatia. Izan ere, bertan erromatarrek eskala handiko meatzaritza martxan jarri zuten. Ruina montiun izan zen horretarako erabili zuten teknika. Funtsean metodo hau uraren indarraz baliatzean zetzan. Mendi garaietatik ura kanalizatu eta ur...
BERRIA, 2013-06-04 Bascoien errolda egin zuen Mocconio Veroren hilarria aurkitu...
BERRIA, 2013-02-23 Julio Nuñezen lantaldeak hiriaren izena agertzen den aldare bat aurkitu du harresietatik kanpo Jon Rejado Gasteiz Iruña-Veleia bataiatuta dago. Plinio Zaharraren idazkiei esker edota beren buruak veleiatartzat jotzen zituzten pertsonen idazkiei esker, ezaguna zen Zadorraren meandro baten babespean kokatutako erromatar hiriaren izena. Ordea, gaur egun bertan lanean ari den lantaldeak hiriaren izena duen objektu bat aurkitu du. Aldare bat. Veleia izena lekuan bertan agertzen den lehen aldia dela nabarmendu du Julio Nuñez aztarnateg...
