Xerezaderen Artxiboa

Entzuteko literatura

Egun batean Xerezadek postontzia zabaldu eta igel berde bat aurkitu zuen bertan, ahoan paketetxo bat zuela. Igelari ez zion musurik eman, printze bihurtuko ote zen beldurrez, baina eskuan jaso zuen eta kontu handiz atera zion paketea ahotik. Igelak salto egin zion lepo gainera, eta Xerezade, sustotxoa hartuta saltoagatik baina jakinguraz beterik, begira-begira geratu zitzaion esku artean zeukan kutxari. Bidaltzailearen izena jartzeko tokian X.O. hizki misteriotsuak baino ez ziren ageri. "Hugs and kisses?" pentsatu zuen. "Ez da seinale txarra". Esku dardaratiez, Xerezadek papera urratu eta...


  50eko hamarkadan Estatu Batuetako poesia Beat Generation deritzonak markatu zuen, eta “Ulua” izeneko poema talde horren ikurra bihurtu zen, Allen Ginsbergek bere belaunaldiko bururik argienen omenez eta sistema kapitalistaren basatitasuna salatuz idatzitako oihu desgarratua. Poemaren gaiak bizi-bizirik dauden honetan, gu suerteko gaude, “Ulua”-ren euskarazko bertsioaren egilea bera, nor eta Harkaitz Cano, gugana etorri delako poema irakurtzera.   Zorroztu, beraz, belarriak, gaur otsoen alauriak urratuko baitu Xerezaderen Artxiboko gau ilargiztatua. ...


Basoaren ertzean bizi den mutiko batek heskai erraldoi bat aurkitu du. Beste aldean zer dagoen jakiteko grinaz, bide bat mozteari ekin dio, baina denbora luzea eman beharko du horretan. Ezagutzen duzu ipuin hau? Ez? Lasai, entzun Xerezadek kontatuko dizuna eta gogoratuko duzu, seguru. Xerezaderen Artxiboan Ursula K. LeGuin-en “Legez kanpokoa”.   ENTZUTEKO SAKATU HEMEN (ezkerreko botoiaz zuzenean entzuteko, eta eskumako botoiaz, berriz, jaisteko)   MUSIKA Abestiak, agertzen diren hurrenkeran (artista, abestia eta albuma): Wooden Legs: “Great Spririt” (If it doesn't last...


X10 izenaz ezagutzen den euskal kale artista anonimoari hormek berba egiten diote, eta berak, hain jator, esprai lurrinez kontatzen dizkigu han-hemenka lurrak eta paretek xuxurlatu dizkioten istorioak. Gainera, Telegarraio miragarriaren jabea izateagatik-edo, X10ek askotxo bidaiatzen du. Ibilera horietatik hitzezko pintzeladak ere ekartzen ditu bueltan, "bidaietako pasartetxoak" deritzenak: hainbat tokitan ikusi, bizi eta sentitutako true storiak biltzen dituzten paragrafo eta esaldi bildumak. Gaurkoan bi platereko menua dakarkizugu Xerezaderen Artxiboan: lehenengoan Australia, Thail...


Gaur Xerezadek berriz ere eman dio amore bere ahulezia ezagun horri, hau da, rocka eta literatura uztartzen dituen artista bat gonbidatzeari. Elliott James Murphy rockero handia ezagutzen ez duen errukarriren bat edo beste geratuko da bazterretan apika, baina ziuraski gehiago izango dira haren musikaren berri izan arren, Elliott Murphy literaturgilea ere badela ez dakitenak. Lasai: ezjakintasunaren ilunetik aterako ditugu gaur Xerezaderen Artxiboan. Izan ere, atal honetan, Elliott Murphyren lau kantuetako hitzak irakurriko ditugu -"On Elvis Presley's birthday", "You never know what you are ...


Kanpoan Herio zebilen nagusi, bere hegal beltzen itzalaz dena estaltzen. Harengadik ihesi, hamar gazte etxe batean bildu ziren, konpainiaren eta ipuinen epeltasunaz bakardadeari eta izuari izkin egiteko esperantzaz. Beren oasi partikularrean, ehun ipuin kontatu zituzten eta guk horietako bat dakarkizugu gaur, uda amaieraren melankoliari aurre egiten laguntzeko. Gaur, Xerezaderen Artxiboan, Bocaccioren Dekameroitik harturik, Masetto de Lanporecchioren ipuina, non kontatzen baita nola Masetto de Lamporecchiok mutuarena eginez lortu zuen emakumeen monastegi batean baratzezain sartzea, eta n...


Uda betea, zeru urdinak, eguzkiaren atzamar epelak azalean... Bada proposamen hoberik txipli-txapla freskagarri bat baino? Horixe pentsatu zuen Neddy Merrilek ere. Munduak irribarre egiten zion, eta goiz hartan, adorez beterik, erabaki zuen konterria igerian zeharkatzea, lagunen txaletetako igerileku batetik bestera igaroz. Ideia orijinala eta ausarta, inondik ere, Neddy bera bezalakoa. Ahotik ahora ibiliko zen haren baletria hura adiskideen artean, hainbeste estimatzen eta miresten zuten! Jope, Neddy, guztiz guaia zara! Buru txar xamarra daukazu kontu batzuetarako, eta batzuetan denbo...


Gaur Xerezaderen Artxiboan larruzko jaka beltza jantzi dugu rock´n roll doinuen abaroan sortutako ipuinak irakurtzeko. Beraz, naturala den bezala, bi poesia zale amorraturengana jo dugu —zer da rock´n rolla, poesia ez bada?— haiek liluratu zituzten kantu haien misterioa eta magia beren istorioetan dastatzeko irrikaz. Luistxo Fernandezen “Eskuak ugatz guruinetan” eta Iban Zalduaren “Playa Negra”, “Erritoak”, “Azkeneko aldia” eta “LP bat lapurtzeko” ipuinak entzungo ditugu. Fokoak piztu dira, gitarrak entxufatuta daude. Bat, bi, hiru, lau… long live rock´n roll! -------------------------...


Elefante ehizan hezurrak hausteaz gain, erregeek tradizio handia dute, bai, bestelako ergelkeriak egiten. Gaurko istorioan badugu errege harroputz, berekoi eta pepelerdo bat, eta badugu operako diva buru argi eta mindu bat ere. Tartean, erresuma baten zutoinak dardarka jar litzakeen eskandalu baten mehatxua. Detektibe kokainomano bat, mozorroak, engainuak, trabestismoa... Hainbeste gauza mamitsu, non oraingoan Xerezadek ez baitu tokirik izan dena erretilu bakarrean zerbitzatzeko, eta bi plater goxotan eskainiko dizun, baina biak ere gaurko atalean bilduta. Gaur, Xerezaderen Artxiboan mundu...


Basamortuan biderik ez dagoela dirudien arren, gauaren bakardadean zeruko izarren arteko lerro ikusezinak islatu egiten dira hareatzan, eta mapa misteriotsuak marratzen dituzte. Eta lerro horietatik tipi-tapa, eurek ez dakitela, bat-batean bidaiariek ezusteko enkontru miragarriak izaten dituzte. Halaxe bildu ziren gau batean Xerezade eta Literatur Mikropilulen Botikaria. Larruzko poltsa handi bat zekarren Botikariak, urrezurizko itxitura batez hornitua. Nekatuta eta pixka bat triste zegoen Xerezade, baina Literatur Mikropilulen Botikariak duna baten magalean goxo eserarazi, larruzko zorro...


xalp 1456153742814

Gure literatur podcastean Xerezadek belarrira esango dizkizu nahi dituzun kontu guztiak: ipuinak, kontakizun laburrak eta luzeak, bai eta fikziozkoak ez diren testuak ere. Mundu osoko idazleen lanei ahotsa ipiniko die euskaraz, eta edonon eta edonoiz entzuteko moduan jarriko dizkizu. Literaturaz gozatzeko aukera. Itxi begiak eta entzun…


HARPIDETU!!!

Podcast hau egiten dugu Jasone LARRINAGAk eta Ana I. MORALESek Bilbo Hiria Irratiko estudioan.

Gure saioa Bilbo Hiria Irratian (96.0 FM) ere entzun daiteke astelehenero, arratsaldeko 5:00etan

Mila esker GREGO HERNÁNDEZ PIRISi bere laguntza eta aholku teknikoengatik