Garaigoikoa
Hizkuntza soziologia (edo soziolinguistika)
GaraigoikoaAurrekoan lagun batek egin zidan galdera. Galdera deserosoen aurrean politikariek duten aurpegi eta erantzun molde berbera erabili nuen: mozolo aurpegia jarri eta ezer ez esatea berba asko erabili arren. Erantzuna jakin behar nuela ematen baitzuen. Baina ez. Ordutik, alde onak irakurri ditut eta ez naute konbentzitu. Alde txarrak irakurri eta horiek ere ez naute asebete. Eta nik baino gehiago dakien bati galdera egitea otu zait. Ez daukat haren kontakturik, baina espero dut blogeko irakurleren batek hari galdera pasatzea eta erantzuna hona ekarri ahal izatea. Horrek ez du esan nahi b...
Originala jakin.eus-en. Jose Maria Sanchez Carrion Txepetx oso idazle aipatua dugu gure literatura soziolinguistikoan. Batez ere, bere Un futuro para nuestro pasado liburua. Urte askotxo pasa dira liburua argitaratu zenetik, eta egileak berak inoiz aitortu du liburuaren pasarte asko gaurkotu eta moldatu beharko liratekeela. Hizkuntzen ikaskuntzari buruzko pasarteek, ordea, balio dute haren iritziz. Hiru ontzien eredu famatuaren bidez azaltzen du Txepetxek hizkuntzen ikaskuntza. Ezagutza, erabilera eta motibazioaren ontziak eta euren arteko fluxu eta jarioak. Naturala eta kulturala. Ont...
Azatzak amaitu nituenetik ez diot kasu handiegirik egin kulturgintzari. Lantzean behin, blogeratu nahi ditut kulturgintzari lotutako kontuak. Eta gaur doa lehena. Fermin Etxegoienek sorkuntzaren profesional autonomoak elkarrizketatu ditu Eutsiko diogu? galdera botaz. Galdera bakarra zelakoan nengoen, baina elkarrizketatzaileak gehiago egin ditu (baita batzuetan erantzunen gaineko komentarioak erantsi ere). Bide batez, Argian sekulako elkarrizketa egin diote egileari. Euskal(dun)tasuna eta etorkizunari buruz berba egiten da liburuan oro har. Hainbat iritzi agertzen dira, baikor...
Zirimiri bezala blaitu ditugu bazterrak soziolinguistok eta euskalgintzako kideok normalizazio berbarekin. Lluis Aracilek kontzeptua asmatu eta gureganatu genuen (baita katalanek eta galiziarrek ere). Bere garaian balio zuen terminoak, antza. Gogoan hartu behar dugu EAEko euskararen lege nagusiak terminoa bera barneratzen duela izenburuan bertan. Izan ere, erraz ulertzeko moduko kontzeptua da jendearentzat. Erraz ulertzen da, erraza delako normala zer den eta zer ez. Baina mugak ditu, nire ustez, muga nabarmenak. Baina gaur egun balio al du? Izan ere, zer da normalizazioa? Zer...
Hilean behin aipuak ekarriko ditut blogera. Gaurkoan lehen alea: Julen Arexolaleiba: Elebakarrak amaitzen zaizkionean hizkuntza bati, derrigortasuna amaitu zaio. Lorea Agirre: Euskara hemen galdu edo irabaziko da. Munduan euskara galduko da hemen, edo irabaziko da hemen. Gaztelania hemendik desagertuz gero, munduan ez da galduko. Euskara desagertuz gero, bai. Paula Kasares: Hiztun baten adinkideek aunitzez ere eragin sendoagoa dute bere hizkeran eta portaeratan gurasoek baino. Koldo Telleria: Hizkuntza bakoitzak bizitzeko modelo, kontsumorako modelo eta...
Tribuaren berbak bigarren denboraldia ere amaitu egin da. Kike Amonarrizek gidatzen duen lan-taldea berriro ere ikaragarrizko esfortzua egin du euskara albiste positiboekin lotzeko. Iker Martinez de Lagosek nik baino hobeto deskribatu du saioa bi txio hauetan (lehena eta bigarrena). Momentu askotxo daude gogoratzeko bigarren denboraldi honetan ere. Eta berriro ere, aurrekoan egin bezala, saio guztien gidoiak igo dituzte sarera denok eskura izan ditzagun. Eta erabili ditzagun eskoletan, komunikabideetan edo ahal/nahi dugun lekuetan. Eta gogoratu, martxotik aurrera itzuliko da saioa, ordubete...
Soziolinguistikan eta auzo jakiteetan (soziologia, jendarte psikologia edo antropologian) hizkuntza komunitate kontzeptua erabilienetakoa da eta, aldi berean, eztabaidatuenetakoa. Horren adibide euskarazko ordainak izan daitezke: hizkuntza komunitatearekin batera hiztun-komunitate, hiztun-herria, hiztun taldea, komunitate linguistiko, … Gatazkatsua da adigaia eta gatazkatsua adiera bera. Maddi Juaristik kontzeptuaren aurre-atzeak, ertzak eta tolesdurak ederto azaldu eta irudikatu ditu honako prezi honetan: Izan ere, irudikatzen erraza izan daitekeen arren, komunitatea zer den...
Mexikon bizi dira nathualak. Aspalditxo egin zuten ikerketa antropologiko (soziolinguistiko) bat hango hiztunekin. Bi jarrera nagusi antzeman zituzten hiztun horien artean: 1. Nostalgiaren diskurtsoa deitutakoa: batez ere, adineko gizonezkoek darabilte, klase sozial ertain-altukoak. Haien iritziz, oraingo hizkuntza nahasi egin da, ez da purua. Eskolarekin aurreratu da, espainieraren ezagutza handitu da, baina oraingo (orduko) gazteek errespetua galdu dutela uste dute. 2. Nostalgiaren kontra-diskurtsoa deitutakoa: batez ere, andrazkoek darabilte. Adinekoak eta klase sozial guzt...
Oso gutxitan landu ditut blogean neure eguneroko lanari buruzkoak. Bestelako gai batzuei eman diet lehentasuna. Eta hala izaten jarraituko du. Baina lantzean behin salbuespenen bat egin behar da, ezta? Iñaki Martinez de Lunak udaltop-en administrazioen plangintzei buruzko balorazio soziolinguistikoa egin zuen. Balorazio horretatik abiatuta, enpresetako euskara planei buruzko balorazioa egin nahi dut nik ere. Goazen ba! Iñaki hasten da esaten hiru plangintza mota daudela: plangintza funtzionala, hizkuntza-jabekuntzaren plangintza eta plangintza formala. Funt...
Lan arloko plangintzen balorazio soziolinguistikoari buruzko saileko laugarren artikulua. Plangintzen balorazio soziolinguistikoa (i) Plangintzen balorazio soziolinguistikoa (ii) Plangintzen balorazio soziolinguistikoa (iii) Norbanakoaren maila: Gaitasun erlatiboa: Enpresek bestelako erakundeen gain uzten dute oro har langileen gaitasun erlatiboari dagozkionak: unibertsitateak, lanbide heziketako zentroak, … Gero eta gehiago dira erakunde hauetan euskaraz eskaintzen diren ikastaroak eta abar. Baina oraindik gaur da eguna non enpresako langile euskaldun askok laneko kon...
Soziolinguistikari buruz dihardu blog honek, euskararen hizkuntza komunitatearen ikuspegitik beti ere. Txerra Rodriguezen bloga da hauxe, tuiterren ere ibili banabil @garaigoikoa
