Aurreko mezuan:BANINTZ, IZATEN BANINTZ eta IZANGO BANINTZbaldintzak aipatu ditugu eta paraleloki dihoazkien optativoko ondorioak:NINTZATEKE, IZATEN NINTZATEKE eta IZANGO NINTZATEKEbaina ez dugu aipatu baldintza perfektua: IZAN BANINTZez eta ondorio perfektua ere: IZAN NINTZATEKEAdibidez:Beldur izan banintz (baina ez naiz beldur izan)Beti desatsegina izan nintzateke (baina ez naiz beti desatsegina izan)
Adiskideok,Optativoko Baldintzako hiru formak hauek:BANINTZIZATEN BANINTZetaIZANGO BANINTZitzulpen bakarra izan ohi dute gaztelaniaz: SI FUESEHala ere, euskaraz zeharo desberdinak dira, hain diferenteak nolakoak baitira beste hiru hauek:NAIZIZATEN NAIZetaIZANGO NAIZAdibidez:Beldur banintz (baina ez naiz beldur)Beldur izaten banintz (baina ez naiz beldur izaten)Beldur izango banintz (baina ez naiz beldur izango)Berdin gertatzen da Optativoko Ondorioko beste hiru forma hauekin:NINTZATEKEIZATEN NINTZATEKEetaIZANGO NINTZATEKEzeinak berdin itzultzen baitira gaztelaniara: SERÍAAdibidez:Beti desat...
INDIKATIVOA + KE = BEHARBADA + INDIKATIVOAnaiz + ke > naizatekenintzen + ke > nintzatekeenORAINALDI PROBABLEA: naizateke = beharbada naizIRAGANALDI PROBABLEA: nintzatekeen = beharbada nintzenORAINALDI PROBABLE PERFEKTUA: izan naizateke = beharbada izan naizIRAGANALDI PROBABLE PERFEKTUA: izan nintzatekeen = beharbada izan nintzenORAINALDI PROBABLE IMPERFEKTUA: izaten naizateke = beharbada izaten naizIRAGANALDI PROBABLE IMPERFEKTUA: izaten nintzatekeen = beharbada izaten nintzenORAINALDI PROBABLE FUTUROA: izango naizateke = beharbada izango naizIRAGANALDI PROBABLE FUTUROA: izango nintza...
ORAINALDIA: naizIRAGANALDIA: nintzenBALDINTZA: banintz (baina ez naiz)ONDORIOA: nintzateke (baina ez naiz)ORAINALDI PERFEKTUA: izan naizIRAGANALDI PERFEKTUA: izan nintzenBALDINTZA PERFEKTUA: izan banintz (baina ez naiz izan)ONDORIO PERFEKTUA: izan nintzateke (baina ez naiz izan)ORAINALDI IMPERFEKTUA: izaten naizIRAGANALDI IMPERFEKTUA: izaten nintzenBALDINTZA IMPERFEKTUA: izaten banintz (baina ez naiz izaten)ONDORIO IMPERFEKTUA: izaten nintzateke (baina ez naiz izaten)ORAINALDI FUTUROA: izango naizIRAGANALDI FUTUROA: izango nintzenBALDINTZA FUTUROA: izango banintz (baina ez naiz izango)ONDOR...
Geuk argitaratuko ditugun hiztegietan IZAN aditzari dagokion sarrera honela agertuko da:izan, izaten, izango (da).Parentesi arteko (da) horrek adierazten du ezen IZAN aditzaren laguntzailea IZAN bera dela, beraz IZAN, IZATEN eta IZANGO formak jadanik memorizaturik ditugun hauekin guztiokin kombinatu ahal ditugu:naiz, nintzen, banintz, nintzatekezara, zinen, bazina, zinatekeda, zen, balitz, litzatekegara, ginen, bagina, ginatekezarete, zineten, bazinete, zinateketedira, ziren, balira, lirateke3 X 4 = 12Honela lortzen ditugu 12 aditz denbora berri.
Ondoko estekan:http://euskara.wikispaces.com/space/showimage/UKAN.docUKAN aditzaren lau denbora basikoak agertzen dira, zeinak ikasi behar baitira buruz, bai zutabeka:dut, duzu, du, dugu, duzue, dutenuen, zenuen, zuen, genuen, zenuten, zutenbanu, bazenu, balu, bagenu, bazenute, balutenuke, zenuke, luke, genuke, zenukete, luketebai lerroka:dut, nuen, banu, nukeduzu, zenuen, bazenu, zenukedu, zuen, balu, lukedugu, genuen, bagenu, genukeduzue, zenuten, bazenute, zenuketedute, zuten, balute, luketeModu honetara' bikain antolaturiko datu-base egoki bat sortzen dugu geure garunean, zeina behin au...
Hamar urteko nire ikasleek asteburu honetan honetara ikasiko dute IZAN aditza:Batetik zutabeka:naiz, zara, da, gara, zarete, diranintzen, zinen, zen, ginen, zineten, zirenbanintz, bazina, balitz, bagina, bazinete, baliranintzateke, zinateke, litzateke, ginateke, zinatekete, liratekeeta beste alde batetik lerroka:naiz, nintzen, banintz, nintzatekezara, zinen, bazina, zinatekeda, zen, balitz, litzatekegara, ginen, bagina, ginatekezarete, zineten, bazinete, zinateketedira, ziren, balira, liratekeBigarren modu honek berebiziko garrantzia hartzen du, baldin eta adizki bakoitza ozenki esatearekin...
Ondoko bi leku hauetan:http://klasikoak.armiarma.com/kgriburuz.htmhttp://www.vc.ehu.es/gordailua/Euskal literatur obra asko aurkitu ahal dituzue, zeinen arteko asko eta asko neuk digitalizatu bainituen duela zenbait urte.Gehien estimatzen dudan lana LEIZARRAGArena da, zeren ahalegin ikaragarria izan bazen ere, gozatu bainuen eta atsegin hartu, mila eta berrehun ordu hartara emanik.Adeitsuki
Modu Optativoko denbora biak (baldintza eta ondorioa) atemporalak direla esan dugu, hau da, denboratik at daudela adierazpen irrealak direlako.Modu Indikativoan, ordea, ORAINALDIA dugu eta harekin batera eta paraleloki IRAGANALDIA, zeina baita orainaldi memorizatua.Optativoa da Indikativoaren kontrakoa suposatzea (optativoko baldintzaren bidez) edo Indikativoaren kontrakoa ondorioztatzea (optativoko ondorioaren bidez). Ikusi bezala, optativoa paraleloki dihoakio indikativoari.Modu Indikativoan ORAINALDIA eta IRAGANALDIA dauzkagu, zeren bi hauek baitira realak diren bakarrak.Eta etorkizuna?E...
Errepara iezaiezu hiru bikote hauei:egia-gezurrareala-irrealabaieztapena-ukapenaJosu Lavin naiz baieztapen real bat da, eta gainera egia da ni Josu Lavin bainaiz.Ez naiz Josu Lavin ukapen real bat da, eta gainera gezurra ni Josu Lavin naiz eta.Josu Lavin nintzateke baieztapen irreal bat da, eta gainera gezurra ni Josu Lavin naizelako.Ez nintzateke Josu Lavin ukapen irreal bat da, eta gainera egia zeren ni Josu Lavin naizen.Beraz, egia ala gezurra den kontutan hartu gabe:Indikativoarekin baieztapen realak (naiz, nintzen) eta ukapen realak (ez naiz, ez nintzen) egiten ditugu, etaOptativoareki...