Hego Euskal Herriak hainbat ahalegin egin du, foruak galdu ezkero, Espainia barruan autonomia-estatusa lortzeko, lau herrialdeek batera edota mendebaldeko hiruek. Hona hemen ekimen horietako batzuen testuak.-Euskal Estatuaren Estatutu Orokorra (1931), proiektua-Euzkadiren Berjabetasun Araudia (1936)-Euskal Herriaren Autonomia Estatutua (1979)-Euskadiko Estatutu Politikoa (2005), proiektua