Aditz laguntzailearen elipsia (IV): tradizioan

notebook 1456151871057 Idazkolako takatekoak | 2008-11-11 07:05
1

Ez da erraza bilaketak egitea, hitz bat edo hitz sail bat bilatzen ez duzunean. Haztamuka ibili nahi ez, eta bilaketa nola edo hala mugatu behar izan dugu. Kontuan izanda perpaus koordinatuetan ugari direla laguntzaileen elipsiak, joan eta eta etorri eta segmentuak xerkatu ditugu, baina ez dugu aurkitu ezer adierazgarririk bigarren horretarako.



Joan eta

 

Pernandok izkutura joan eta ardagai puska bat piztu zuan. (Gregorio Muxika: Pernando Amezketarra)

 

Atzean zetorren soldaru prantzesak txoperrarenganaño joan eta itz egin zion. (Txillardegi: Leturiaren egunkari ezkutua)

 

Eta Patxi, astiro astiro, burua makurtuta osabagana joan eta, iñoiz ume batek ezezagun bati eman dion mosurik hotzena ematen ziolarik, amak askaria athera zuan huntzitegitik. (Oskillaso: Kurloiak)



 
Elipsiaren inguruan aztergai asko ditugu, baina gu komunztadurari soilik lotuko gatzaizkio. Hartara, adibideetan subjektuak isildutako laguntzailearen aurrean agertu behar du, bestela ezin antzemango baikenioke subjektuaren komunztadura-hautuari.

1. Adierazgarria izan daiteke XX. mende aurreko testigantzarik aurkitu ez izana. Egile horien adibideetan subjektua ez da esplizitua edo atze-atzean ageri da, edo, bestela, aditzak erregimen berekoak direnez, ezin igar daiteke zerekin egiten duen subjektuak komunztadura. Ez dago adibide argi askorik, beraz.

2. Hiru adibidetik bakar batean egiten du subjektuak komunztadura hurbileneko aditzarekin (Oskillasoren adibidean); gainerakoetan, laguntzaileak agintzen du.

3. Erabakigarria izan daiteke subjektuaren eta laguntzailearen arteko tartea, komunztadura batekin edo bestearekin egiteko (adibideen urritasunak sendotasun handirik eman ez arren uste horri).

Patxi

Patxi 2008-11-12 00:49 #1

Erdi-txiripaz, Ereduzkoan "atera eta" bilatu, eta hau aurkitu dut, aztergai honen harira datorrena:<br><br><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8"><meta name="ProgId" content="Word.Document"><meta name="Generator" content="Microsoft Word 10"><meta name="Originator" content="Microsoft Word 10"><link rel="File-List" href="file:///C:%5CDOCUME%7E1%5CPATXI%5CCONFIG%7E1%5CTemp%5Cmsohtml1%5C01%5Cclip_filelist.xml"><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><style>
<!--
/* Style Definitions */
p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal
{mso-style-parent:"";
margin:0cm;
margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:12.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";}
span.bilatua
{mso-style-name:bilatua;}
span.tituloak18
{mso-style-name:tituloak18;}
span.egilea14
{mso-style-name:egilea14;}
@page Section1
{size:612.0pt 792.0pt;
margin:70.85pt 3.0cm 70.85pt 3.0cm;
mso-header-margin:36.0pt;
mso-footer-margin:36.0pt;
mso-paper-source:0;}
div.Section1
{page:Section1;}
-->
</style><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Tabla normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";}
</style>
<![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:shapedefaults v:ext="edit" spidmax="1026"/>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:shapelayout v:ext="edit">
<o:idmap v:ext="edit" data="1"/>
</o:shapelayout></xml><![endif]--><span style="font-size: 12pt; font-family: &quot;Times New Roman&quot;;">(...) zeozer elkorra esan zion Macalisteren
mutikoari, eta <b style="">honek</b> arraunak <b><span class="bilatua">atera</span> </b><span class="bilatua">eta</span> abantean <b style="">hasi zen</b>. (<i><span class="tituloak18">Farorantz</span></i><span class="egilea14">, Virginia Woolf / Antton Garikano)</span></span><br><br>Ni beste ereduaren aldeko naiz, garbi, garai bateko zalantzak zalantza: "eta <b>hau</b>(,) arraunak <b>atera</b>(,) eta abantean <b>hasi zen</b>".<br><br>


Utzi iruzkina: