Made in Galiza, made in Euskal Herria
Sechu Sendek idatzitako Made
in Galiza izeneko liburua euskaratu dut eta irailean argitara emango du
Txalapartak. Liburu horretarako idatzi dudan hitzaurrea da hauxe (Gure
liburuak aldizkarian argitaratutakoa).
Ametsak
etorkizuneko errealitatearen zirriborroak omen dira. Ametsek
etorkizuneko errealitatea marrazten dute, aldatzen dute. Ametsak
gauzatzeko baina elkarrekin egin behar dugu amets, elkarrekin.
Hitzorduak jarri beharko ditugu denok egun berean eta leku berean
elkarrekin amets egiteko, Séchu Sendek olerki batean esaten duen bezala.
Amets egitera eta amets horiek gauzatzera dei egiten dizu liburu honek.
Ametsak
partekatzeko herri batetik bestera bideak ere behar ditugu. Bide mota
asko daude: errepideak, autobideak, bidexkak, bidezidorrak, ardibideak, …
eta bidegorriak. Liburu honek bidegorria izan nahi du, galizieratik
euskarara doan bidegorria, munduko beste hainbat hizkuntza gutxitu ere
zeharkatuz. Milaka mundu desberdin aurkitzeko bidegorria.
Bidegorri
hauetan topo egiten dugu geure iraganari geroa bilatzen ari garenok,
nahiz eta sarriago topo egin beharko genukeen. Bidegorritxo gehiago egin
behar ditugu (autobideetan ez goaz eroso gu), bide estu gehiago,
ardibide gehiago. Elkarrekin ikasteko, elkarrekin partekatzeko,
elkarrekin gozatzeko, elkarrekin amets egiteko eta, zergatik ez,
batzuetan elkarrekin negar egiteko.
Bidegorri
hau aspalditik hasi nintzen egiten. Txikitan Uretamendiko aldapetan
galiziera entzutea errazagoa zen euskara baino, mila aldiz errazagoa.
Ordutik “arraro” hitz egin zuten horiekin behin baino gehiagotan egin
dut topo. Bide eta amets askotan egin dugu topo, ezinbestean.
Baina
bideetan ibiltzeko, ezinbestekoak ditugu berbak. Berba barik,
kontatzeko istoriorik ez genuke izango. Berba barik, ametsak ezingo
genituzke partekatu. Berba barik, herrien artean ezingo genituzke
harremanak ondu. Eta hori da garrantzitsuena, bideetan bizitakoa
kontatzea, bidegorrietan bizitakoa kontatzea.
Séchu
Sende galizieraren eguneroko errealitatearen bidegorritik abiatzen da,
txispaz eta errebeldiaz abiatu ere. Bidetxoetan gertatu direnak,
gertatzen direnak eta gertatzeko daudenak istorio bilakatu ditu,
fresko-fresko. Hainbat egoera dakar berak hizpidera: haietako batzuk
gurean zeharo desberdinak badira ere, asko eta asko gurera ederto
egokitzen dira, ia-ia hitzez hitz.
Izan
ere, euskaldunok, hizkuntza kontuetan beti ere, lepoa ekialdera
bihurritzen dugu gehienetan. Gure ispilua ez da izaten askotan
mendebaldean dagoen herri galiziarra, nahiz eta elkarrekin amets egiteko
herri ederra den. Liburu honen bidez, lepoa mendebaldera bihurritzeko
gonbite txikia egin nahi dut, han ere zer ikusia eta zer ikasia
dugulakoan.
Liburu
hau ez da apalategian gorde beharreko liburu horien modukoa. Inondik
ere ez. Liburu honi zikindua, lohitua, erabilia izatea gustatzen zaio.
Galizia aldean liburuko hainbat pasarterekin bideoak egin dituzte,
irakurtzeko gidak egin dituzte irakaskuntzan erabiltzeko, interneteko
hainbat webgunetan agertu da liburuaren pasarterik, komikiak egin
dituzte … Gonbidatzen zaituztet horiek guztiak eta gehiago egitera,
euskaraz eta euskaratik, edo euskaraz eta galizieratik.
Galizieratik
eta euskaraz, hizkuntzen bidegorrietan barna amets egitera deitu. Made
in Galiza made in Euskal Herria ere izan daitekeelako.
Iruzkinak
Utzi iruzkina: