Azken igandea

Basarrateko programa amaitu da. Azkenengo igandea egun bitxia izaten da. Alde batetik Santutxuko jaietan tradizio handien daukana: pil-pil txapelketa, bai bakailaoarena.

Kontu bitxia da bakailaoarena,.. goizeko 7ak inguruan Basarraten espezie bik egiten dute topo: gautxoriak eta pilpileroak, batzuk txosnak zabalik mantendu guran, besteak bonbonak, lapikoak, mahaiak, aulkiak eta guardasolak kolokatzeko txokotxoaren bila.
 
Batak besteagatik berdin-berdin pentsatzen,... "Ordu honetan horrela ibiltzea ere!". Jeneralean goizeko zortziak inguruan pilpileroak egiten dira plazaren jaun ta jabe. Gautxoriak habiarik gabe geratzen dira eta beste ekosistema batzuetara emigratzen dute gehienek, bakan batzuk, ordea. hibernazioaren antzeko baten sartzen dira.

Aurtengoan 34 lapiko aurkeztu dira eta Santutxutarrak eskuzabalak izanda guztientzat edukitzen da saria. Horrela bada, eguerdi partean sariak ematen ordubete luze eman behar izaten dute agertokitik banan-banan deiez. Baina hori bai denak trofeo eta musu banarekin joaten dira bazkaltzen.

Bazkaltzen asko txokora eta etxera joaten dira, baina gero eta gehiago dira pilpilero-txosnero espeziekoak, bakailaoa hartu eta Basarraten berton jaten dutenak. Basarrateko arbolen gerizpeko mikroklima eta txosnetako erreserbak aprobetxatuta.

Beste espezie bat ere agertzen da sarritan, txori galduak, bakailaoa ia ustekabean aurkitzen duena.

Bakailaoaren erreserbak amaituta, beste zeremonia bat hasi ohi da arratsaldeko 7ak inguruan.

Txori-talde ezberdinak tribial partida baten sartzen dira Deustuko erreserbako txoritzar batek gidatuta. Deustukoak ziriz betetako kantu batekin dantzan ipintzen ditu Santutxuko txoriak, eta hauek algaran eta jolasean.
Honen ostean txosnetako azkenengo erreserbak amaitu, habiak itxi eta Basarratetik hurrengo urtera arte emigratzen dute txori guztiek.

Bederatzi egunetan biotopo hau okupatu duten espeziek bere ohiko biztanleei utziko diete berriro: umeak, jubilatuak eta paseanteak.
Txoriak joan dira, baina jaiak ez dira amaitu. Txorikumeentzat astelehena barraken eguna da eta.