Tartekien antolaeraz eta puntuazioaz

2009-05-08 15:13 #1

<!--
/* Font Definitions */
@font-face
{font-family:Frutiger-LightCn;
panose-1:0 0 0 0 0 0 0 0 0 0;
mso-font-charset:0;
mso-generic-font-family:swiss;
mso-font-format:other;
mso-font-pitch:auto;
mso-font-signature:3 0 0 0 1 0;}
@font-face
{font-family:Times-Roman;
panose-1:0 0 0 0 0 0 0 0 0 0;
mso-font-charset:0;
mso-generic-font-family:roman;
mso-font-format:other;
mso-font-pitch:auto;
mso-font-signature:3 0 0 0 1 0;}
/* Style Definitions */
p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal
{mso-style-parent:"";
margin:0cm;
margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:12.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:EU;}
@page Section1
{size:612.0pt 792.0pt;
margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt;
mso-header-margin:36.0pt;
mso-footer-margin:36.0pt;
mso-paper-source:0;}
div.Section1
{page:Section1;}
-->

<p>Artikulu polita. Pasarte honetan desadostasun txiki bat dut.</p>
<p><br /></p>
<p>«(9a) Haren etxean –aski zabala, ene ustez– erraz kabituko gara denok.</p>

<p>(10a) Datorren larunbatean –hilak zortzi– hasiko da ehiza garaia. </p>

<p>&nbsp;</p>

<p>Iritziak iritzi, badirudi azken bi adibideetan komunztaduradun <br /></p>

<p>formak gabeak bezain zilegi direla.</p>

<p>&nbsp;</p>

<p>(9b) Haren etxean –aski zabalean, ene ustez– erraz kabituko gara denok.</p>

<p>(10b) Datorren larunbatean –hilaren
zortzian– hasiko da ehiza garaia.»</p>
<p><br /></p>
<p>Bai, 10b egokia da guztiz, baina 9b ez dut uste, inola ere. Ez dakit nola esplika daitekeen aldea. Beharbada, esan diteke berdintza erabatekoa egiten dela 10. esaldian (datorren larunbata = hilaren zortzia), eta bestean, berriz, ezaugarri bat ematen dela. <br /></p>
<p><br /></p>
<p>Aprobetxa dezadan esateko 37. arauak Euskaltzaindiak esandako gauza bat ere okertzat daukadala:</p>
<p><br /></p>
<p>«Azkenik, aposizioetan, hiru modutara eman daiteke asteko zein egun den:&nbsp;</p>
<p><br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; martxoaren 7an, <em>osteguna / ostegunean / ostegunarekin</em>.</p>
<p><br />Horrenbestez, azken bolada honetan asko hedatu den arren, ez da gramatikala ondorengoa:</p>
<p><br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; *martxoaren 7an, <em>ostegunez</em>, ezkonduko dira.»</p>
<p><br /></p>
<p>Okerra, hain zuzen ere, «martxoaren 7an, ostegunean» da, nire iritzian... baldin eta egun hori ez bada hurrengo osteguna, mintzo garen unetik begiratuta. Nik dakidala, inork ez du esaten «ostegunean», horrela, ez bada aurreko ostegunaz edo ondorengo ostegunaz ari.&nbsp;</p>
<p><br /></p>
<p>Ez alferrik asmatu du euskaraz, halako egoeretarako, «ostegunarekin» hori, adibidez. Eta, behin honetara iritsita, esan dezadan hobea iruditzen zaidala «ostegunez», arauak okertzat jotakoa, «ostegunean» faltsua baino.</p>
<p><br /></p>
<p>Gehiegikeriaren bat esan badut, barkatu, baina aspaldian nuen gogoa hori adierazteko.<br /></p>
<p><br /></p>

Patxi 2009-05-08 15:15 #2

Izenik jarri gabe joan zait mezua. Aurreko <em>ahobero </em>hori ni naiz.<br />

Block 2009-05-11 08:07 #3

Egun on, Patxi:<br /><br />Egunen erabilerari dagokionez, erabat ados. Gure inguruan, horrelakoetan instrumentaldunak <em>(barikuz, zapatuz...) </em>nagusitzen dira.<br /><br />9b adibideaz den bezainbatean, ordea, ezin bat etorri. Ozen irakurrita ere, niri egoki-egokia iruditzen zait komunztaduraduna. Azken batean, idazleak gerora txertatzen du ezaugarri hori diskurtsoaren hari nagusian, erlazio-marka eta guzti (kontuan izan nominatiboduna ez dudala gaitzetsi).<br /><br />Egin dezagun honetara egiten duela:<br /><br /><em>Haren etxe, ene ustez, aski zabalean erraz kabituko gara denok.</em><br /><br />Berdin egin daiteke artikulukoa ere (ene ustez).<br /><br /><em>Haren etxean -aski zabalean, ene ustez- erraz...</em><br /><br />Nik neuk, behintzat, ez diot aitzakiarik ikusten. Kontua ez da ondoko tartekian berdintza halako bat ematea, ezpada etorri ahala iruzkintxo bat gehitzea. Nik hala ikusten dut, eta zilegi iruditzen zait.<br /><br />Eskerrik asko iruzkin arrazoitu eta funtsatuagatik!<br /><br />

Patxi 2009-05-12 23:38 #4

<!--
/* Style Definitions */
p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal
{mso-style-parent:"";
margin:0cm;
margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:12.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:EU;}
@page Section1
{size:595.3pt 841.9pt;
margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt;
mso-header-margin:35.4pt;
mso-footer-margin:35.4pt;
mso-paper-source:0;}
div.Section1
{page:Section1;}
-->

<p>Egunen kontuarekin, beraz, bat gatoz. Asko pozten naiz. Bestean,
oraindik, ezin.</p>
<p>
Guztiz konforme "Haren etxe(,) ene ustez(,) aski zabalean" horrekin
(komak aukerakoak iruditzen zaizkit, eta nik ez nituzke jarriko. Halakoekin
gutxi ausartzen garela esango nuke (ongi ulertuko ez diren beldurrez, nik
uste).</p>
<p>Besterik gertatzen da, ordea, gure esaldian: <em>Haren etxean -aski zabalean, ene ustez- erraz kabituko gara denok. </em>Hor, azken batean (guztiz aldatu behar dut orain lehengo eguneko esplikazio-ahalegina...) perpaus bat txertatzen dugu, ohar gisa, beste batean barruan. Eta txertatzen dugun perpaus horrek badu bere aditza, isilean: <em></em><em>"aski zabala (<strong>da</strong>), ene ustez". </em>Horregatik, tarteki horrek, aditza isilduta, "aski zabala" beste formarik ez dezake ukan, eta ez dago "aski zabalean" komunztadura posiblerik, ezerekin ez du-eta komuztadurarik egiten elementu horrek (isilean duen aditzarekin ez bada). Hala ikusten dut nik </p>

Block 2009-05-13 08:23 #5

Isildutako aditza ezkutuan dagoenez ezin jakin dezakegu zein den. Egingo nuke ez dugula zertan, nahitaez, <em>izan </em>aditzera jo. Irakurleak ez daki zer aditz dagokion horri (<em>aski zabalean dago/aurkitu dute...?</em>), baina jakin badaki, perpausak aitzina egin ahala, argituko dela zer aditzi dagokion hutsune hori. Kontua da tartekikoa pentsamendu lokabe eta txertatu gisa hartzen den edo gehikuntza modura. Ez dakit hori ondo ulertzen den (bistan denez, ez). <br />

2009-05-15 12:32 #6

Patxirekin saretik kanpo autuan, konturatu naiz <em>ene ustez</em> hori pisuegia dela tartetikoa perpausaren barruko diskurtsoari loturik atxikitzeko (komunztadura gordetzeko). Gogoeta lokabea da, beregaina, eta, hartara, berezko komunztadurak gobernatu behar luke. Eskerrik asko, Patxi.<br /><br />Asteburu ona izan dezazuela. Ea datorren astean tarterik ateratzen dudan blogean zerbait idazteko.<br />