Eralan: elkarrizketa Inazio Markorekin

Gaurko Berrian elkarrizketa egin diote Inazio Markori Eralan dela-eta. Hona ekarri dut:

Inazio Marko - Eralan proiektuaren zuzendaria

Eralan aurkeztu dute, enpresetan euskara sustatzeko proiektua. Zuzendariak ezinbesteko jo du langileen parte-hartzea.

Eralan, 2005ean hasitako proiektua, atzo aurkeztu zuen Inazio Marko zuzendariak, Zamudioko teknologia parkean (Bizkaia). Enpresetan euskara erabiltzea zein faktorek eragiten duten eta horietan nola eragin aztertu dute. Epesa metodologia sortu dute (Euskara planetan esku-hartze analitikoa egiteko metodologia).

Nondik sortu zen proiektua?

Soziolinguistika Klusterrean sortu zen. Hainbat kide arlo horretan lanean ari gara, aholkularitzan eta. Klusterraren barruan kezka bat jarri zen mahai gainean, eta horrela hasi ginen.

Bi hitzetan, zer egin duzue?

Ikerketa proiektua izan da. Euskara planak dituzten erakunde publiko eta pribatuetan erabilerari eragiten dioten faktoreak aztertu nahi izan ditugu, eta gero horien gainean eragiteko metodologia bat sortu. Metodologia hori probatu egin dugu egin diren zazpi esku-hartzeetan.

Euskara planak edukirik, zertarako era horretako ikerketa?

Euskara planek ikuspegi oso bat izaten dute, eta hainbat alderdi dituzte: erabilera, organoen funtzionamendua, ezagutza lantzeko eskolak eta bestelako trebakuntzak... Guk gehienbat pertsonen arteko harremanetan erabilerari eragiten dioten faktoreak aztertu nahi genituen, eta horietan eragiteko, metodologia berri gehiago behar ditugu. Emaitzak eman dituzten ekintza asko egiten dira -bestela, ez ginateke egongo gauden tokian-, baina gehiago behar dira.

Erabilera sustatzeko metodologia sortu duzue; Eusko Jaurlaritzak eta Kontseiluak ere hori nahi dute. Orain arte ez zaio behar adinako garrantzia eman erabilerari?

Uste dut urteetako prozesu batean ari garela ikasten. Garai bakoitzak gauza bati ematen dio garrantzia. 1960ko hamarkadan zen eskolak sortu behar zirela; gero, euskaltegiak-eta behar zirela; gero etorri ziren hizkuntz eskakizunak eta horrelakoak... Horrek guztiak ekarri du azke-nean ari garela pixkanaka ezagutza eta esperientzia hartzen eta egoera berrietara egokitzen. Baina gehiago behar da. Erabilerarena azken hamarkadako gaia da.

Esku-hartzeak proposatu dituzue.

Hainbat esku-hartze mota egon dira, baina parte-hartzea azpimarratu nahi nuke. Tokian tokiko direnekin, bertako langileekin batera bideratutako prozesuak izan behar dute. Beraiek izan behar dute protagonista. Ez du izan behar teknikari batek esaten duena. Esparru orokor bat egon behar du, erakundearen erabaki orokor bat egon behar du, arautegi orokor bat, balio orokor bat. Baina, ezinbestean, tokian tokiko langileek egin behar dute.

Arauekin ezin da bermatu erabilera?

Enpresaren arauen bitartez gauza asko jartzen dira. Enpresetan arautua egoten da langileen artean zer gauza egin behar dituzten eta nolako harremanak izan behar dituzten orokorrean. Hori oso markatua dago. Azken batean, horrek markatzen du enpresak zer nahi duen, nolakoa izan behar duen eta zer lortu nahi duen. Beraz, hizkuntzaren alorrean ere egon behar dute gauza horiek. Baina, aldi berean, aldaketa prozesuak gertatuko dira baldin eta langileak bertan ari badira eta beraiek horretan protagonista bihurtu eta bideratzen badute. Bestalde, orain arte gizarteko eta enpresako arloetan erabili diren metodologia batzuk erabili behar dira, hizkuntzaren alorrean emaitza onak ematen dituzte eta.

Etorkizunari begira, zein asmo dituzue?

Eralan 2 bideratzen ari gara, eta lidergoaren analisian jarriko du horrek arreta. Guk aztertutako faktoreen artean agertu da lidergoarena. Horrez gain, metodologia ea aplikatzen den eta zer ematen duen. Proiektuan aritu diren erakundeek jasotzeko, egokitzeko eta aplikatzeko asmoa izango dutela uste dut.