germaniarrak

1.Herria

Germaniarrak  herri gerlariak ziren erromatar inperioaren iparraldeko mugetatik kanpo zeudenak. Erromatarrei gutxi interesatu zitzaien inperioaren ipar mugetatik haratago lurrak; Rhin eta Danubio iparraldea, eskandinabiako hegoaldeko basoak, baltikoko itsasoa eta alemaniako urmaeletako aldeak. Lur horietan germaniar herriak bizi ziren.

 1.1.Herri mugimenduak

Gutxika- gutxika hegoalderantz abitu ziren klima hobea, lur emankorrak eta elikagaien bila. II. mendetik aurrera normala egin zen tribu germaniarren ezarpena erromatar inperioaren barruan aliantzei esker.

IV. mendeko bukaeran, hunoen presioa eraginda, germaniarrak masiboki, baina biolentziarik gabe, inperio erromatarrean sartu ziren. Horrela, K. o. 357. urtean ostrogodoak haien Ukrainako lurrak utzi behar izan zituzten hunoei, eta Dniester ibaia zeharkatu zuten. Mugimendu honek bisigodoena eragin zuen, tribu auzokoak ziren eta, Danubio ibaia zeharkatu zutenak K. o. 376. urtean eta inperioan ezarri ziren.

 1.2.Bizi ohiturak eta gizarte antolakuntza

Germaniarrak­ urmaeletako eta basoetako lur pobreetan bizi ziren eta zurezko etxeetan bizi ziren. Haien lan garrantzitsuena abeltzaintza zen, zerealen nekazaritzarekin.

Herri germaniarren oinarria familia-ordea, edo linajea ziren. “Sippe” edo klanetan antolatzen ziren, eta honek familiako linaje osoa hartzen zuen. Ssipe-ren gainetik “ zentena zegoen, funtzio militarrak zituena, eta herria, hautatu izan den errege edo buruzagi batek eramaten zuen. Gudari emandako lanari esker, germaniarren artean “gefolge”-ari (instituzio militarra, non gizon askeak buruzagi militar batekin batzen ziren eta horrela buruzagi horren sekitora edo “comitatus”-era sartzen ziren) eman zion.

Gobernu ale gorena gerlarien asamblada batzarra zen, eta ilargi beteko gauetan biltzen ziren justizia administratzeko eta guda gaietan erabakiak hartzeko. Epaiketetan “wergeld”-aren ordainketa edo minaren konpentsazioa, odol mendekua deuseztatu zuen.

2.Erregetza germaniarrak

Inperio erromatarraren barruan ezarri ziren tribu germaniar ezberdinak erregatzak sortu zituzten zonalde ezberdinetan. Egonkorrenak bisigotuak eta frankoak ziren, eta haien artean fusionatu ziren erlijiosoki, legislatiboki eta sozialki.

Beste hainbat tribu zeuden ere germaniarren artean, hauen satelite gisa egiten zutenak: akitaniarrak,bandaloak, burgundiarrak, galiarrak, sueboarrak, angloak, jutoak eta sajoniarrak (inglaterrara emigratu zuten eta kultura anglosajoia sortu   zen),heruliarrak eta ostrogodoak.         

Heruliarrak penintsula italiarrean sartu ziren eta azken

enperadore erromatarra garaitu zuten, Romulo Augusto, baina ostrogodoek heruliarrak erasotu zituzten eta hauek garaitu zituzten penintsula osoa hartzen.

Germaniarren barruan beste azpi-kultura garrantzitsu batzuk zeuden, adibidez Vikingoak, erlijio arloan eta arlo sozialean oso antzekoak zirenak germaniarrei, eta gerlari bikainak ziren ere. Vikingoak eta germaniarrak bereizten bukatu zuten, vikingoak askoz fededunagoak zirelako eta “midgard”-etik(haiek gizonen mundua zeritzotena) ez zuten nahi irten eta beste tribuek hegoalderantz joan ziren lurren bila.  

3.Kultura mitologikoa

Mitologia germaniarra tribu germaniarren sinezkeriak batzen zituzten erlijioak ziren, eta subdibisio bat egin zen:

· Mitologia anglosajoiarra:  tradizio pagarretatik atera zirenak eta gaur egungo inglaterran eta britanian zeudenak.

· Mitologia alemaniarra: gaur egungo alemanian ezarri ziren eta basoen eta naturaren dibinitatea gurtzen zuten, eta elfoak honen guardiak zirela zioten.

·Mitologia nordikoa edo eskandinabiarra, Eskandinabian eta beranduago Jutlandian eta Islandian.  Mito izugarriak eta jainkoen borrokak batzen zituen.

Guztien Jainko gorena Odin zen, eta bere semea Thor zen jainkoen artean gerlaririk indartsuena guztien mitologian.

Thor

Hainbat izaki mitologiko zituzten, adibidez nibelungoak. Nibelungoak izaki txikiak ziren, antropomorfoak, meatzariak ziren eta oso onak metalak lantzen. Altxor izugarriak egin zituzten, adibidez, nibelungoen eraztuna.

Beste izaki mitologiko batzuk elfoak ziren, natura eta basoen guardiak, eta hauekin batera ninfak.