Barreiatzen 3: Allartean
Barreiatzen proiektuko hirugarren gonbidatua Allartean blogaria dugu. Soziolinguistikaz, antropologiaz, parte hartzeaz eta abarrez blog oso interesgarria egiten du.
Gauza
sorgina da bertsolaritza. Zerbait esan beharra, gai baten inguruan,
baina hainbat mugaren barruan: metrika, doinua, errima. Amets Arzallusek
zioen pertsona “normalentzat” traba era eragozpena diren horiek guztiak
bertsolariarentzat abantailak direla, are gehiago, bertsolari bati egin
ahal zaion minik handiena dela errimatu eta neurtu gabeko bertso bat
eskatzea.
Txerrak gaia besterik ez dit eman (dibulgazio soziolinguistikoaren erronkak azaltzea), eta hori ere zabalegia egiten zait.
Nondik hasi? Zaila da. Hiru abiapuntu hartu ditut.
(1) Dibulgazioa eta formazioa
Ezberdinak
dira, bai. Baina non dago muga? Profesionalentzako ikastaro espezifiko
bat jarduera formatiboa da bete-betean, dibulgatiboa da @berria
egunkariak soziolinguistika jardunaldiei buruz argitaratu duen
kronika... Baina bien artean ehunka adibide dago, batetik zein bestetik
begiratu daitezkeenak. Dibulgazioa eta formazioa continuum gisa ikusten
ditut... eta baliteke esperientziarik interesgarrienak bien arteko
muga lauso horretan egotea.
(2) Dibulgazioa zertarako?
Dibulgazioa
ezin da mugatu euskarari eta euskararen egoerari buruzko datu
jakingarriak ematera, ezta jakintza orokorra areagotzera ere.
Soziolinguistika
hitz polotoegia iruditzen zait batzuetan. Soziolinguistika esan, eta
zer datorkizue burura? Niri, kontzeptu zaparrada: erabilera, motibazioa,
ezagutza, familia bidezko transmisioa, Txepetx, euskara planak,
Fishman, BAT aldizkaria, antropologia linguistikoa, psikolinguistika,
psikosoziolinguistika, inkesta soziolinguistikoa, Txillardegi, mapa soziolinguistikoa... Gehiegitxo.
Azken
aldi honetan kontzeptu are potoloagoa entzuten hasi da sarriago:
pentsamendu soziolinguistikoa. Potologoa, baina erakargarria.
Pentsamendu soziolinguistikoa, nire ikuspegitik, zerbait operatiboa da,
eta oso-oso kontestualizatua: hemen eta orain dauden arazoak
identifikatzea da, interpretatzea, erlazionatzea, loturak egitea,
arrazoitzea, argudiatzea, erabakitzea... Pentsamendu kritikoarekin
zerikusia du, baita ikuspegi sozio-kontruktibistarekin ere. Holistikoa
da, ekintzara bideratua, eraldaketa du helburu... Horretaz pentsatu
behar dela uste dut.
(3) Erresonantzia-kutxak
Euskal
Herrian ideia eta esperientzia interesgarriak daude. Kontua da
oihartzuna ematea: erresonantzia-kutxak izatea. Gehiago egin daiteke,
baina ez zait iruditzen sobera gaizki moldatzen garenik. Oso gauza
zientifikoak alde batera utzita ere, pentsamendu soziolinguistikoak bere
bidetxoa egin du prentsan, komunikabideetan, literaturan, sare sozialetan...
Euskarazko komunikabideetan, esate batera, esanguratsua da bi medio
(niri ustez) garrantzitsuenek euskarari buruzko kanal espezifiko bana
izatea: Ereiaroa eta www.argia.com/euskara. Blog eta sare sozialetan ere, gauza interesgarriak daude han-hemenka: blog honetan bertan hainbat esteka eman izan da. Ez zaigu komeni buztan luzea eta mikroaudientziak gutxiestea.
Iruzkinak
Utzi iruzkina: