Vino la ertzaina y mis aitas no estaban en casa

---

Nekatu samar iritsi naiz gaur etxera. Atzo prestatuta utzi nituen txitxirio batzuk berotu, bazkaldu eta, telebista piztuta, egongelako sofan etzan naiz atseden txiki bat hartu nahian. Ordurako bertan ari ziren ETB2ko kalakariak, jo eta su, Zarauzko ertzain-etxearen kontra goizaldean izan den leherketa dela eta ez dela. Ezer berririk ez. Apartekorik ez ohiko kondena-hitz tipiko topikoetatik haratago.

Atentzioa, ordea, mahaikide guztiek zerabilten lexikoak eman dit. Gurrea abortistak behin eta berriro zioen “¡que la ertzaina coja a los malos, leches!”. “La ertzaina” gora eta “la ertzaina” behera. José Gurreak lehenengo, eta Paloma Zorrilla aboBaDuak eta gainerako gehienek jarraian. Albistea azaletik entzunda baino ez nuenez, ertzain emakumezko baten gainean ari zirela pentsatzeraino ere heldu naiz unetxo batez. Baina, lipar hori igarota, berehala jabetu naiz baskitoek darabilten gaztelania berezia dela, beraiek oso-oso baskoak direla adierazteko duten lengoaia (ez hizkuntza), hainbatek euskañola deritzotena.

Une batez, Iñaki López aurkezleak, Francisco Lópezen herri berekoa denak (Pachi, soziatentzat), nolabait zuzendu nahi izan du, segur aski norbaitek hor noizbait kritika hori berori egin diolako-edo. Orduan, behin baino gehiagotan bota du “la ertzaintza”, “la ertzaintza”, eta halako batean, orain gutxiko beste kasu bat gogora ekarri nahian, zera esan du: “…un simulacro de artefacto situado debajo del coche del ertzaintza…”

Hau da hau entzun beharrekoa! Ez dakit nolatan ez duten lotsarik telebistan horrela berbetan azaltzeko. Nik neuk, horrelako perlak entzunda, nahikoa pairatu ohi dut eta. Horrelakoak, ziur nago, “mis aitas” esan eta “pintxos de tortilla” idazten duten horietakoak dira. “Kaixo, arratsaldeon” esan eta dagoeneko euren baskotasuna beste egunbetez aldarrikatzen duten horietakoak. Baina euskalduntasunik ez agerian, ez baitira euskaldunak, basko hutsak baizik. Batzuetan, hobe lukete isilik egotea, zeren “por la ahoa muere el arraina”. Lotsa.