Kanposantuek zelan egiten digute berba?
Aikor aldizkarian honako artikulu hau argitaratu didate:
Udan Bernardo Penabade galiziarrarekin egoteko aukera izan nuen. Bernardo Lugoko kostaldean bizi da, Marinha izeneko eskualdean. Bera institutuko irakaslea da eta interbentzio soziolinguistiko oso interesgarria ari da garatzen: Burela eredua (edo Linguaviva).
Euren asmoa da galizieraren arrastoak egunerokoan aurkitzea. Horretarako, ikertu dituzte auzokideen komunitateko aktak, notarietako agiriak, komertzioetako paisaia eta fakturak, ezkontza-agiriak… Baina, ikerketa hilerrietan hasi zuten eta hor dago garatuen.
Ikerketaren helburu nagusia galizieraren alde egon litekeen sare soziala sortzea da. Horretarako, dokumentu horiek aztertu bai, baina batez ere dokumentu horiek egin dituztenak bilatzen dituzte.
Horren harira, Bernardok eskatu zidan Euskal Herriko hilerri batzuk behatzeko, bere ikerketa balidatu ahal izateko asmoz. Eta horretan aritu gara Eider Palmou eta biok Txorierriko bost hilerri nagusietan: Sondika, Derio (Bilbokoa ez, Deriokoa, eliza ondoan dagoena), Zamudio, Lezama eta Larrabetzun.
Emaitzak argigarriak izan dira. Galizian baino gehiagotan ikusten dira gurean euskarazko hilarriak. Behintzat, aztertu ditugun bost herrietan. Eta kontuan hartu behar da Galizian oso herri galizieradunetan ere behatu dela.
Baina gatozen Txorierrira. Larrabetzun daude euskarazko hilarri gehien Txorierrin. Hilarri guztien % 67 dago euskaraz Larrabetzuko kanposantuan (171 hilarri). Gainera, 2000. urtetik aurrerako gehienak euskaraz daude.
Lezaman, baina, hilarrien % 34 dago euskaraz (94 hilarri). Derion % 16 (64 hilarri), Zamudion % 11 (48 hilarri) eta Sondikan % 7 (34 hilarri).
Iñaki Peñak ere behaketa egin du Euskal Herriko hilerri batean. Lesakako kanposantu berrian. Han hilarrien % 44 daude euskaraz (28 hilarri).
Iruzkinak
Utzi iruzkina: