Nabazko iturriko idatzia

Nabazko iturriak mezu bat ematen dio ur bila doan nabaztarrari (edo hobe esanda, “ematen zion”, 1967an zendu baitzen azken euskal hiztuna): “Fiter ichera zazi”.

Ekaitz Santazilia, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Testua Alontsoneko Juan Iragi Gaztenak, herriko kisuskileak, idatzi omen zuen, XX. mendearen lehen erdian (fiter hori hutsa omen da eta fite behar du). Aski ongi dakigu, kanta askok iradokitzen diguten bezala, neskak zer nolako arriskutan paratzen ziren ur bila joaten zirenean… hor izaten ziren mutil gazteak barrandan. Eta ez ziren arriskuok apaizen gustuko, ez.

-¡Ay, madre, que me lo han roto!
-¡Hija, no me digas qué!
-El cantarico en la fuente,
¡pues qué se creía usté!

Maritxu, nora zoaz,
Eder galnt hori?
-Iturrira Bartolo
nahi badezu etorri.
-Iturrian zer dago?
-Ardotxo txuria.
-Biok edango degu
nahi degun guztia.

Goizean jaikirikan, argia gaberik,
Iturrira gan nintzen pegarra arturik.
Galai galtza xuri bat galdeka ondotik:
Arreba, biar aldezu bidian lagunik?”

Iturria ez dago plazan, denek aise ikusteko moduan. Ezkutatuxe dago, ikuztegiaren atzean. Errepidetik ailegatuta, Larunberena etxea aurrez aurre izanik, etxea eskuinetik saihesten duen karrika hartuko dugu eta zuzen jarraitu behar da, etxe bat azpitik zeharkatzen duen tunela pasatuz. Orduan ere, segi zuzen, eta han antzemanen duzu. Kasu lohiari!

Gehiago jakiteko:

• Idareta Olagüe, Miguel (2022). «Estudio etnográfico de la fuente de Navaz». Etnolan (3): 16-27.

Ekaitz Santazilia, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons