MARTXOAK 31 ZINEMA ETA NAZIONALISMOA

Iratzargailuaren soinua. Ohetik lasai lasai altxa eta mugikorrean ordua begiratu. Hamarrak. Kaka zaharra.  Lo geratu nintzen. Berandu klasera.

Nire ikaskideekin hitz egiten egon nintzen klasean egindakoaz. Oso debate interesgarria zabaldu zela esan zidaten, pena bat, debateak asko gustatzen zaizkit. Debateak asko gustatzen zaizkidalako nire ikaskideekin hasi nintzen nazionalismoaren inguruan hitz egiten. Bi nazionalismo mota bereizten ditut: alde batetik, nazio sentimendu eskuindarra, eta bestetik, nazionalismoa talde sentimendu ezkertiar bezala. Laburtuz, eskuineko eta ezkerreko nazionalismoa.

Argi dago ezkerrak ondo kudeatu duela nazio sentimendua balore kritiko batzuk zabaltzeko. Argi dago ere independentismoa zapaltzaileez aldentzeko tresna bezala onartu dezakedala. Baina nazionalismoa, berez, ideologia eskuindar bat da. Inperioen eta goi burgesiaren ideologia. Guztiz zapaldua dagoen langile batek bere egoera hobetu nahiko du; ez muga gehiagorik ezarri mundu mapan. Honekin ez dut esan nahi nazionalismo ezkertiarra existitzen ez denik, baina zer da nazioa ikur pare batzuk baino?

Ni ez naiz espainola, euskalduna ere ez; Sestaokoa naiz hemen bizi naizelako, baina Payo de Ojeda nire amamaren herrikoa ere, eta Llanesekoa, nie bizitzako uda guztiak han pasa ditudalako, eta Milanekoa, han bizi izan naizelako, eta zergatik ez, Aretxabaletakoa ere.

Hona hemen nire galdera: nazionalistak ala ezkertiarrak?

“Cada pueblo, como cada persona, es involuntariamente lo que es, y por eso tiene un derecho a ser él mismo. En eso consisten los llamados derechos nacionales.
Pero si un pueblo o una persona existe de hecho de una forma determinada, no se sigue de ello que uno u otra tengan derecho a elevar la nacionalidad, en un caso, y la individualidad en otro como principios específicos, ni que deban pasarse la vida discutiendo sobre la cuestión. Por el contrario, cuanto menos piensen en si mismos y más imbuidos estén de valores humanos universales, más se vitalizan y cargan de sentido tanto la nacionalidad como la individualidad.[…]Todo aquél que desee sinceramente la paz y la justicia internacional debería renunciar de una vez y para siempre a lo que se llama la gloria, el poder y la grandeza de la patria, a todos los intereses egoístas y vanos del patriotismo.”

Mijail Bakunin-en Patria Nacionalidad liburutik ateratako testua.