Trump bake bila?

---

---

Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan Bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Sinesgarria al da Gazara milaka pertsona hiltzeko bonbak bidaltzen dituenak bake bila jardutea Ukrainako frontean? Milaka ume eta beren amak eta aitona-amonak hiltzeko gupidarik ez duen pertsonak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan hainbeste jende hiltzea? Hipokresiaz beteriko hitzak dirudite. Hortaz, Trump presidenteak Ukrainan bakea ezarri nahi duela dionean, serio hartzekoa al da? AEBetako presidente delarik, hango industria militarra eta neokontserbadoreak ere alde daudela esan nahiko du. Hala ote? Ala amarruren bat da errusiarrei ziria sartzeko?

Ondo gogoan dugu AEBek ekainaren 22an Irango gune nuklearrari eginiko bonbardaketa. Egun horietan Iranen eta AEBen gobernuak Irango programa nuklear zibilaren inguruko negoziazioak ari ziren burutzen. Estatubatuarrek ustekabean harrapatu zituzten irandarrak, traizio krudela eginez, eta beste askoren artean negoziatzen ari ziren zientzialari guztiak hil zituzten. Antzeko zerbait izanen ote dute prestatuta errusiarrentzat?

2008ko Bukaresten egindako goi-bileran, NATOk gonbitea luzatu zion Ukrainari erakundean sartzeko eta bertako kide izateko. Urte batzuk beranduago, 2021ean hain zuzen, Bruselan egindako goi-bileran berretsi egin zuten gonbidapena. Sinesgarria al da Donald Trump orain Ukraina ez dela NATOn sartuko esaten duenean? Zertan geratu dira, ba, NATOren batzar nagusietan hartutako akordioak? NATOz ari garelarik, bakearen lorpena errazteko, zergatik ez du erakundea desegiten, Sobiet Batasunari aurre egiteko sortua izan zela jakinik?

Galdera hauei guztiei erantzun ahal izateko, bada argia ekar liezagukeen dokumentu bat, 2019ko apirilaren 24koa. RAND Corporationek egina da eta erakunde honen zeregin nagusia den AEBen segurtasunaren sustapenean kokatzen da. Lanaren izenburua hauxe: “Errusia estresatu eta desorekatu: Kostuak ezarriko lizkioketen aukeren eraginaren ebaluazioa”. Dokumentuak AEBek jorratzeko lan-ildoak azaltzen ditu. Testuan bertan idatzitako helburuak hauexek: “AEB eta aliatuek arlo ekonomiko, politiko eta militarrean Errusiako Indar Armatuak eta ekonomia tenkatzea eta, horrekin batera, Errusiar erregimenak bere herrialdean eta atzerrian duen posizio politikoa estresatu eta desorekatzea”. Hona hemen lan-ildo garrantzitsu batzuk:

Neurri ekonomikoak

1. AEBetako energia-ekoizpena handitu, Errusiako ekonomiaren gaineko presioa handitzeko. Horrek defentsarako gastua muga liezaioke.
2. Errusiari merkataritza- eta finantza-zigor larriak ezarri. Errusiako ekonomia apaltzeko.
3. Europak Errusiarekiko duen menpekotasun energetikoa moteldu.

Neurri geopolitikoak

1. Ukrainari laguntza hilgarria eman. Armak bidali eta AEBen aholkularitza militarra areagotu.
2. Siriako matxinoei laguntza handitu. Bielorrusian liberalizazioa sustatu. Kaukasoko hegoaldean eragina handitu. Errusiak Erdialdeko Asian duen eragina murriztu.
3. Transnistria irauli eta tropa errusiarrak eskualdetik kanporatu.

Propaganda neurriak eta ideologikoak

1. Errusiako hauteskunde-sistemarekiko fedea gutxitu.
2. Errusiako Estatuaren zilegitasuna auzitan jarri. Barne protestak eta erresistentzia sustatu.
3. Errusiak kanpoan duen irudia ahuldu, mendebaldeko estatuek zigorrak ezarriz, Errusia nazioarteko foroetatik kenduz eta kirol ekitaldietan boikota eginez.

Neurri militarrak

1. hegazkin bonbaketariak Errusiako helburu estrategikoetara iristeko distantzian birkokatu.
2. Arma nuklear taktikoen hedapena, Europan eta Asian. Misil balistikoen aurkako defentsa-sistemak lekuz aldatu.
3. Bonbaketari kopurua handitu eta irismen handiko bonbaketari berriak garatu.
4. Drone kopuru handiak garatu eta ekoitzi.
5. Itsasoan, AEB eta aliatuen ontzi-indarren presentzia areagotu Errusiako operazio-eremuetan.
6. AEBen triada nuklearraren flota handitu.
7. Lehorreko armada Europan indartu.
8. NATOren indar ugari Errusiako mugan hedatu.

Hau dena irakurri eta gero, zer sinesgarritasun eman diezaiekegu Donald Trumpek bakearen alde egiten dituen adierazpenei? AEBetan presidenteak sekulan ez du agindu. Hauteskundeetara aurkezten ez diren kapital finantzarioek, korporazioek eta industria militarrak agindu ohi dute azken hamarkadetan. Trump bezalako politikoek aurpegia jarri besterik ez dute egiten. Eta atzetik agintzen dituztenei kasurik egin ezean… Jon eta Robert Kennedy anaiei gertatu zitzaiena iritsiko zaie hauei ere.

Bere hitzetatik aparte, Donald Trumpek eta AEBek eginen dutena RAND Corporationek marraztutako bidetik joanen da. Bielorrusian eta Georgian koloretako iraultzak gauzatzen saiatu dira, Azerbaijan eta Armenia Errusiaren aurkako jarrera har dezaten bultzatzen ari dira, Itsas Baltikoan beren armaden ontziak ugaritu dituzte, Siria kolapsatu dute, Iran kolapsatzen saiatu dira, Errusiaren petrolio eta gasaren salmenta murrizten saiatu dira, zigorrak etengabe handitzen jarraitzen dute, NATOren indar militarrak Errusiaren mugetara hurbilduz segitzen dute… Txosten horretan diseinatutako urrats guztiak betetzen ari dira.

Beren helburu estrategikoa Errusiako Federazioa kolapsatzea da, 1990. urtean Sobiet Batasunak kolapsatu zuen bezalaxe. Puzzle baten piezak bezala Federazioa sakabanatzea da beren helburu estrategikoa, ondoren sortuko liratekeen herrialde txikiago horien gobernuak mendean hartu eta bertako ondasunak bereganatzeko, Boris Yeltsinen garaian egin zuten moduan.

Ukrainako gerra pieza taktiko bat besterik ez da, RAND Corporationen txostenean aipatzen diren guztiak bezala. Gerra hau galduta ere, beste ildoak lantzen jarraituko dute. Errusia lotuta edukitzea da kontua, ahalik eta energia gehienak hor inbertituta izan ditzan. Errusiako ekonomia eta gizartea etengabe estresatuta edukitzeko asmoz eta Txina, Iran eta gainerako lankideei laguntzeko aukerarik izan ez dezan. Siria birrintzen hasi zirenean, hari laguntza emateko aukerarik izan ez zuen bezala. Ukrainako gerragatik ez balitz, Siria orain beste egoera batean egonen litzateke.

Hortaz, zertan ari dira Trump eta Putin? Zertarako bildu ziren Alaskan? Donald Trumpek Ukrainako gerratik atera nahi du gerra galdutzat emana duelako. Orain Txinaren frontea aktibatu beharra du eta AEBek ez dute bi gerra batera eramateko adina indarrik. Vladimir Putin bide hori errazten ari zaio. Errusiarrek oso ongi ezagutzen dute RAND Corporationen txostena eta badakite AEBek Errusia irentsi nahi dutela. Baina gerra errusiarrek irabazia dute eta ondorioak ahalik eta samurrenak izan daitezen, alfonbra gorri prestatu nahi diote Trumpi gerratik eroso atera dadin, galtzailea beste norbait balitz bezala.

AEBak atera eginen dira gerra honetatik eta Europako mendebaldeak hartuko dio lekukoa. Pete Hegseth AEBetako defentsa idazkariak hala iragarri zuen 2025eko otsailaren 12an Bruselan emandako hitzaldian. Lana banatu egin dute eta Europako mendebaldeari egokitu zaio hurrengo urteetan Errusiaren gaineko presioari eustea, AEBek Txinako fronteari ekiten dioten bitartean. Hor kokatu behar da Europako agintari politikoek hainbeste aldiz errepikatzea fronte-lerroan izoztu behar dela guda. Hau galdua ikusten dute, ez dira militarki Errusiari aurre egiteko gai eta denbora irabazi nahi dute, beren ustez, hainbat urte barru Errusiari berriz ekiteko moduan egoteko. Baina Errusia ez da amarru horretan korapilatuko eta Ukrainako armadak kolapsatu arte tinko jarraituko du oraingo dinamikan, su-etenik gabe eta fronte-lerroa izoztu gabe.

Ondorio nagusiak:

• Donald Trumpen eta Vladimir Putinen artean ez zaio irtenbide negoziatua emanen gerrari. Gudak Ukrainako armada kolapsora iritsi arte jarraituko du.
• AEBek Europako mendebaldearen ardurapean utziko dute gerra, berek Txinako frontera biratzen duten bitartean.
• Europako Batasunak dirutza inbertituko du Ukrainara armak bidaltzen (bilioi bat euro oraingoz) eta dirutza hori gure hezkuntza eta osasungintza sareetatik, helduen pentsioetatik eta gainerako gizarte-zerbitzuetatik aterako da. Presta gaitezen gerriak estutzera.
• Gerra nuklearraren arriskuak bere horretan segitzen du.