Amets Arzallus: 'Izatearen kontzientzia hizkuntzaren baitan dago'

euskara@zestoa.eus 1619673841261 Bertakotzea helburu | 2022-05-27 10:25

euskara@zestoa.eus 1653641519684

Hauxe Amaia Agirrek jarritako gaia:

Zurbaora bidali zuten, Zurbaora, Uztapide anaia batekin batera Gasteiz ondoko herri batera, gaztelania ikastera. Orduan ez zen euskara ahazteko beldurrik gure baserrietan; orain, berriz, ez dago Vitoriara joan beharrik erdaraz ikasteko. Hala esaten zuen Uztapidek eta arrazoi zuen, garai hartan Hego Euskal Herriak 600.000 biztanle zituen eta 500.000 ziren euskal hiztunak. Pentsa, % 90a.
Euskararen galera, euskara galtzeko arriskua, geroko kontua da.
Amets, kontatu dugu Udaletxean gertatutako pasadizoa, alegia, Uztapide nor zen herriko gaztek ez zekien kontua. Baliteke transmisioan eten edo erreten bat zabaldu izana.
Ikastetxe batean gaztetxo batekin, duela gutxi, neri gertatutakoa jarri nahi dizut bertsotarako abiapuntu bezala, Amets: Euskal Herriko bertsoaldi bat ikustarazteko jarri nien pantailan. Tartean, zu ari zinen bertsotan, Amets; eta, besteak beste, aipatu nien Iparraldeko txapelduna zarela eta Goierriko eskola horretako ume batek hala esan zidan:

-Iparraldea Frantzia esan nahiko duzu, ezta Amaia? Han euskaraz badakite, ala?

Eta nik esan nion:

-Zu española zara?

Eta berak:

-Bai, klaro

 

Hauek, Ametsen bertsoak:

Galdera horren barrunbeetan
zenbat sasi, zenbat laino
baina erantzun beharko diot
heldu delako honaino.
Ni euskalduna naiz
ez dut dudarik
ez dut eduki oraino
eta euskara hutsez
espaniol dela
dio honi nahiago ño
Bera euskaldun peto bat dela
erdaraz diona baino.
Hala eta guztiz zer paradoxa
entzun ez banu oxala
identidade kontraesankorren
argia eta itzala
español eta
frantsesa noski
orain zabal dabiltzala
baina hizkuntza
eta nortasun hortan
zer da mami zer da azala
hori barruan eramaten da
gorputz-atal bat bezala
Ni frantsesa naiz
baldin banio
esango nuke akabo
gaur asko dabil Espaniako
selekzio miren esklabo
Eta telecinco kontsumituaz
sekula baino gehiago
baina euskaraz
ari den arte
nik diot viva eta bravo
izatearen kontzientzia
hizkuntzaren baitan dago


Utzi iruzkina: