PAIDEIAAsto bihurtu zenaren ibiliak Bigarren mendeko idazle erromatar garrantzitsuena izan zen Apuleio, sortzez berberea. Metamorphoses da bere lan ezagunena, Urrezko astoa izenburua ere ematen zaiona, 1996an Juan Kruz Igerabidek eta Anjel Lertxundik euskaratua. Zatika ondutako nobela pikareskoa da Urrezko astoa, magiak liluratuta daukan Luzio gazteak protagonizatua. Liburu hau irakurtzen hasi aurretik (eta hor barnean den Kupidoren eta Psikeren istorioari ekin baino lehen), badaezpada ere komeni da larrosa batzuk edukitzea inguruan; izan ere, noizbait asto bihurtzen baldin bazara, aski omen ...
Euripidesen Medea Heine, Uhland, Baudelaire, Prudhomme euskaratu zituen Iokin Zaitegik, baina bere itzulpen garrantzitsuenak Platon, Soflokes eta Euripidesen lanak gurera ekartzen egin zituen. 1963an Egan aldizkarian plazaratutako Medeie digitalizatu dugu teatro-testuak.com gunerako. Honela mintzo da Medeie: “Adorea eta adimena dituzten guzien artean emakumeok gara izaki errukarrienak. Ondasun gonburuz senar bat erosi behar izaten dugu, gure soinaren jaun eta jabea har dezagun: izan ere ez baita gaitz hori baino gaitz gorriagorik”. armiarma.com Literaturaren sarean argitaratua ...
ERREGEAK ETA KRUDELKERIA. (armiarma.com Literaturaren Sarean argitaratutako sarrera Euskarari ekarriak sailean) Bertan, Herodoto eta Ovidioren biografietara eta euskaratuta dauden idazlanetara loturak egiteaz gain, Juan Mari Mendizabalek euskaratutako bost ipuin (Ipuin ankerrak, Herodoto eta Ovidio, Milabidai, Erein, 1994) irakur daitezke sarean, lau Herodotorenak (Kandaules, Kreso, Ziro eta Kanbises) eta bat Ovidiorena (Filomela eta Prokne).
NORA aldizkaria, 53. zenbakia (2012ko ekaina), 26. orr. (PDF) Aranzadi Zientzia Elkarteko kideek erromatar galtzada bateko hiru miliario topatu dituzte Aurizberri-Erroibar aldean (Nafarroan). Euskal Pirinioetako lehenengoak dira.
NORA aldizkaria, 46. zenbakia (2011ko azaroa), 26. orr. (PDF) "V. eta VIII. mendeen bitartean, Garona eta Ebro ibaien arteko lurraldeetan, frankoen eta bisigodoen artean, Baskoniako dukerria sortu zen, Nafarroako erresumaren aurrekaria."
NORA aldizkaria, 42. zenbakia (2011ko uztaila), 26. orr. (PDF) "Galian piztu ziren lehenengo matxinadak, III. mendean. Geroago, Pirinioetatik hegoaldera ere bai. Bagaudak esan zieten, ibildaunak alegia. Eta Euskal Herrian ere matxinatu ziren."
NORA aldizkaria, 36. zenbakia (2011ko urtarrila), 26. orr. (PDF) "Erromatarren garaian euskal kostaldea zertan zen jakin nahi izan dugu. Portuak, itsasontziak, merkantziak, arrain lantegiak..."
NORA aldizkaria, 26. zenbakia (2010ko martxoa), 26. orr. (PDF) "Lehenengo turmetan eta azkenean kohorteetan, euskaldunak Erromako armadan borrokatu ziren. Haien benetako arrastoak ezagutu ditugu, legendak alde batera utzita."
NORA aldizkaria, 8. zenbakia (2008ko iraila), 26. orr. (PDF) "Antzinateko inperio handiak galtzada sare itzela osatu zuen. Hona hemen zelan eta zertarako egin zituzten, baita Euskal Herriko bide nagusiak zeintzuk ziren."
NORA aldizkaria, 5. zenbakia (2008ko ekaina), 6. orr. (PDF) "Iruña-Veleiako erromatar hiriak hamaika ezusteko eman ditu azkenaldion. Bere aztarnategian euskal historia errotik aldatuko bide duten arrastoak ageri dira."
PAIDEIA
GREKO-ERROMATAR ANTZINAROTIK DATOZEN PRINTZAK SAREAREKIN JASOAK.